ściela, pogonia, tonia); wonny, wonność; wonieć. Prasłowo; cerk. wonja; z wąchać (p.) tylko przypadkowe podobieństwo, bo wonja poszła z *wod-nja; *wodę, albo *swodę, znaczy ‘pachnę, śmierdzę’ (język tych wrażeń nie rozróżnia; np. niem. stinken ‘śmierdzieć’, ale w Holandji mówią o róży: stinkt; i na Rusi woniat’ znaczy ‘śmierdzieć’); jedyny przykład tego prasłowa ocalał w prawidłach cerkiewnych (13. wieku, w berlińskim rękopisie): »aszte ząb swodet«, ‘jeśli ząb cuchnie’. Poszła więc wonja z *swodnja i stoi we związku bezpośrednim z więdnąć, świędnąć (p.), więdły, świędły, co również od ‘cuchnienia’ przezwane.
wór, worek, woreczek, workowy, workowaty; worowina i worowatka, ‘płótno na wory’ (por. wereta); od wrzeć, ‘zawierać’, ‘zatykać’; por. rus. wor, ‘złodziej’, prowornyj, ‘zwinny’ (‘wtykalski’); u Czechów jak u nas; p. wrzeć, por. wronka.
worf, w 16. wieku, ‘rzut’ i ‘gałka’, z niem. Wurf, od werfen, ‘rzucać’ (od tkacza wzięte, p. warp), nasze wierzgać (p.).
wosk, woskowy, woskować, woszczyna; woskobojnia i woskownia; prasłowo; cerk. wosk; lit. waszkas; mniemana pożyczka z niem. Wachs, jakby pień brzmiał pierwotnie *wokso-, od jakiegoś weg-, ‘tkać’ (jak Wabe od weben)?
wotum, wotować, wotant, wotywa, z łac. votum, votare, od voveo, ‘ślubuję (bogom)’; słowo aryjskie; ind. wāghat-, ‘modlący’, grec. euchomai.
wóz, wózek, wozowy, wozownia; wozić, z licznemi złożeniami, od nich: wywóz, nawóz, przywóz (przywoźny); woźny, ‘sługa sądowy’; woźnica, w biblji obok niego częściej wozatarz, co i ‘wóz’ oznacza (u Leopolity zawsze woźnica albo wóz, obóz), np.: »wojewody nad wozatarzmi« (»hetmani nad wozy«, Leopolita), od czasownika *wozati (jak chodati, łogati) i z przyrostkiem -taj (jak w rataj), odmienionym w -tarz wedle słów na -arz; p. obóz. Prasłowo, p. wieźć; cerk. woz, wozataj (nie wozatar’); czes. wuoz, wozataj; lit. uż-ważas, ‘dowóz’, ważis, ‘sanki’; ind. wahja-, ‘wóz’; grec. ochos, ‘wóz’, ocheesthai, ‘jeździć wozem’; niem. be-wegen (goc. wagjan).
wozgrza, ‘flegma, smarkle’, wozgrzywy, wozgrzywość; szczególniej o koniach »nosatych«; przenośnie o ‘nierządnicy’; prasłowo; cerk. wozgrja, rus. wozgrja, czes. (w)ozher, łuż. wozhor; -rja przyrostek; dla woz- (bo g może wsunięto) nasuwa się pień wos-, o ‘wilgoci’, łotew. wasa, ‘wilgoć (ziemi)’, ‘sok (drzew)’, niem. (dawne) waso, ‘mokra ziemia’ (stąd gazon, przez franc.), anglosas. wós, ‘wilgoć, sok’, vase, ‘błoto’; z wozgrja por. np. mezgra (p. miazga); por. prus. welgen, ‘katar’, i wilgi, wilgoć (p.).
wrażenie, wrażliwy, itd., od wrazić, wrażać się (p. raz); tłumaczy od 18. wieku łac. impressio, franc. impression.
wręcz, złożone (p. ręka), jak opięć (p.) i t. p.; wręczny (bój); wręczyć, w 14. i 15. wieku ‘poręczyć’: »Mikołaja wręczył w grzywnę, a z tego nie wyprawił«, dziś ‘doręczyć’.
wręgi, ‘bale na dnie statków’; z niem. Runge; w- dodano.
wróbl (dziś i wróbel), wróblik, wróbli; prasłowo; cerk. wrabij (u nas l zamiast j, jak np. w krogulec, cerk. kraguj) i wrabĭc, rus. worobiej i wieriebiej (jak węg. vereb), czes. wrabec; pierwotny nagłos oca-
