Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/380

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
SERGJUSZ
375

r. 1854 w Issoudun, Misjonarze Synowie Serca Jezusowego, powst. w r. 1885 w Weronie, Siostry Najśw. Serca Jezusowego (ob. Sercanki), Służebniczki Serca Jezusowego, powst. w r. 1866 w Paryżu, Służebnice Najśw. Serca Jezusowego (pelczarki) powst. w Krakowie w r. 1894, Siostry Najśw. Serca Jezusowego, zwane Bonnes Capotes, powst. w r. 1698 w Ernemont, Córki Serca Jezusowego w Berchemlez-Anvers (Antwerpja) i inne.

Sergjusz, imię czterech papieży. Byli nimi: Sergjusz I, święty, papież od 687 do 701 r., Sergjusz II od 844 do 847, Sergjusz III od 897 do 911 i Sergjusz IV od 1009 do 1012.

Servet Michał (1511—1553), lekarz hiszpański, zwolennik doktryny antytrynitarzy. W Bazylei i Strassburgu poznał się z teologami protestanckimi Oekolampadjuszem, Bucerem i Kapitonem, którzy żądali od niego odwołania tez o Trójcy św., głoszonych w jego dziele z r. 1531. Mimo tego Servet w dalszych dziełach ponowił swoje antytrynitarskie zapatrywania i zwrócił przez to na siebie uwagę Kalwina (ob.), który postanowił go unieszkodliwić i w tym celu zadenuncjował go przed inkwizycją w Lyonie. Servet został uwięziony, lecz zdołał umknąć z więzienia. W Genewie dostał się w ręce Kalwina, który go kazał uwięzić i spalić na wolnym ogniu (27 paźdz. 1553). Wyznawcy Kalwina wystawili Servetowi w r. 1903 pomnik ekspiacyjny w Genewie na miejscu kaźni.

Serwici (Ordo servorum Beatae Mariae Virginis, Służebnicy Matki Bożej, Bracia z Monte Senario), zgromadzenie zakonne, założone w r. 1239 przez siedmiu patrycjuszów florenckich z św. Filipem Benizi na czele, zatwierdzone przez papieża Aleksandra IV w r. 1255 i zaliczone przez Marcina V do rzędu zakonów żebrzących. Celem zakonu jest duszpasterstwo i szerzenie szczególnego nabożeństwa do Matki Bożej Bolesnej. Posiadają 59 klasztorów, z tego 36 we Włoszech, 14 w Austrji, 1 w Brukseli, 4 w Anglji i 4 w Ameryce Północnej.

Serwitki, 1) żeńska gałąź zakonu serwitów (ob.), zgromadzenie, założone w r. 1280 przez św. Filipa Benizi, SFINKS piątego generała zakonu serwitów i zwane stąd filipinkami. Zakon wyłącznie kontemplacyjny o surowej regule i ścisłej klauzurze, dawniej rozpowszechniony we Włoszech, Niemczech i Francji, posiada obecnie jeszcze 13 klasztorów a mianowicie 9 we Włoszech, 2 w Hiszpanji, 1 w Monachjum i 1 w Anglji. 2) Serwitki-tercjarki, ob. Służebniczki Najśw. Marji Panny.

Servus servorum Dei („sługa slug bożych“) tytuł papieży, pochodzący od Grzegorza Wielkiego (590-640), który miał pierwszy przybrać ten tytuł na znak pokory. Set (Typhon), bóstwo zła i zniszczenia, ob. Egipska religja.

Setjanie, sekta gnostycka, należąca do grupy ofitów (ob. Gnostycyzm).

Sewerjanie. 1) Sekta „wstrzemięźliwych“ z II wieku, ob. Enkratyci. 2) Sekta monofizycka (ob. Monofizyci), założona przez Severusa, patriarchę antjocheńskiego (465—538), który uczył, że ciało Chrystusa przed zmartwychwstaniem ulegało powszechnym słabościom i cierpieniom ciała człowieczego. Sexagesima, sześćdziesiątnica, niedziela mięsopustna, kościelne nazwy drugiej niedzieli przed popielcem. Sędziowie (hebr. szofetim), kapłani i przywódcy narodu izraelskiego lub poszczególnych jego pokoleń w czasie od śmierci Jozuego aż do ustanowienia królestwa (1300 do 1040 r. przed Chr.).

Sędziów księga, siódma z ksiąg kanonicznych Starego Testamentu, zawierająca historję narodu izraelskiego w okresie panowania sędziów (ob.).

Sfinks, I) u starożytnych Egipcjan symbol nadludzkiej władzy królewskiej. Wyobrażenia sfinksów w Egipcie są to kolosalne posągi z granitu lub porfiru, przedstawiające lwy z torsem i twarzą kobiecą, lub z głową męską, lub też z głową sępa czy barana. Były symbolami królów i bogów Horusa lub Amona. Ustawiano je przy wejściu do świątyni lub w jej wnętrzu. Niekiedy tworzą aleje, prowadzące do świątyni. Między mnóstwem sfinksów egipskich wyróżnia się ogromem t. zw. wielki sfinks w pobliżu piramidy w Gizeh (około 20 m wysokości a 55 m długości), przy-