Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/381

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
SHAKERSSIOSTRY SZKOLNE
376

sypany już w starożytności piaskiem i odkopywany przez Tutmosisa IV. Pierwotnie był prawdopodobnie wyobrażeniem króla, później uważano go za wyobrażenie boga słońca Ra.
II) Wyraz „sfinks“ (rodzaju żeńskiego) jest grecki. Sfinksy greckie jednak były podobne do egipskich tylko w tem, że wyobrażano je również jako połączenie kształtów ludzkich i zwierzęcych. Zresztą różniły się od nich i postacią i znaczeniem. Były symbolem tajemniczości. Wyobrażane przez artystów i poetów, miały kształt lwa skrzydlatego głową i piersią kobiecą. Mit beocki przedstawia sfinksa w pobliżu Teb jako postać kobiecą, która zadaje zagadki i zabija nieumiejących je odgadnąć. Zesłana przez Herę (Dionizosa, Hadesa lub Aresa) dla ukarania zbrodni Laiosa, syna Edypa. Była córką Tifaona i węża Echidny a rodzeństwem jej były psy Orthros i Cerber, lew Nemejski, Himera i Hydra, co wskazuje na demoniczno-potworne pochodzenie greckiego sfinksa.

Shakers (ang. „drżący“), amerykańska sekta komunistyczna, odłam kwakrów (ob.). Założycielką sekty była Anna Lee, która objęła w r. 1758 kierownictwo sekty, zwanej Shaking-Quakers i ogłosiła się jako żeńskie wcielenie Chrystusa. Kolonje, założone przez jej zwolenników w New Lebanon i Watervliet, zorganizowane na podstawie komunistycznej, liczyły z końcem XIX w. około 4000 a w r. 1908 już tylko około tysiąca członków i zostały wkrótce potem rozwiązane.

Siedmiogrodzka cerkiew prawosławana, ob. Grecko-wschodni Kościół.

Sikhizm, sekta hinduska w Pendżabie, założona około r. 1469 przez Nanaka jako reakcja wpływów islamu na hinduizm. Wyznawcy jej, zwani sikhs (= uczniowie), prześladowani okrutnie przez mahometan, stali się kastą fanatycznych wojowników i przezwali się singhs, t. j. lwy. W ciągu ustawicznych walk z mahometanami bliscy wytępienia, odzyskali silę i znaczenie w XIX w. i liczą obecnie w Indjach około 2.200.000 wyznawców.

Simultaneum, wspólne używanie urządzeń kościelnych (budynków kościelnych, dzwonów, organów, cmentarzy i t. p.) przez dwa różne wyznania. Stosunki tego rodzaju powstawały w czasach reformacji oraz po utworzeniu się sekty starokatolików (ob.). Kościół katolicki zasadniczo sprzeciwia się takiej wspólności, wywołującej spory albo prowadzącej do indyferentyzmu religijnego lub profanacji rzeczy świętych.

Siostry miłosierdzia, w znaczeniu ogólnie przyjętem zakonnice, poświęcające się pielęgnowaniu chorych. W szczególnem znaczeniu siostrami miłosierdzia czyli szarytkami (z franc. Soeurs de Charité) nazywają się:
1) Wincentynki, zgromadzenie zakonne, założone w r. 1633 przez św. Wincentego a Paulo i Ludwikę de Marillac. Regułę zgromadzenia, ułożoną w głównych zarysach przez św. Wincentego, zatwierdził papież Klemens XI w r. 1668. Składają śluby tylko na rok i odnawiają je corocznie w dniu 25 marca jako święto Zwiastowania Najśw. Marji Panny. W ciągu wieku XVIII i XIX zgromadzenie rozszerzyło się po całym świecie i niema obecnie kraju, w którymby szarytki nie pracowały. Do Polski wprowadziła je królowa Marja Ludwika w r. 1652. Obecnie (r. 1930) liczą w prowincji warszawskiej 96 domów i około 700 sióstr, w prowincji małopolskiej 49 domów z 667 siostrami, a w prowincji poznańskiej 54 domy i przeszło 600 sióstr. Ze skasowanej przez rząd rosyjski w r. 1864 prowincji litewskiej odzyskały dotychczas domy w Wilnie, w Białej Podlaskiej i w Białymstoku.
2) Boromeuszki, zgromadzenie zakonne, poświęcone pielęgnowaniu chorych, założone w Nancy, przez Emanuela Chauvenel (zm. 1651). Prócz tej kongregacji pierwotnej powstało zgromadzenie boromeuszek w Pradze, następnie w Trzebnicy, obecnie w Cieszynie.

Siostry szkolne, liczne zgromadzenia zakonne, poświęcone nauczaniu i wychowywaniu młodzieży. Ważniejsze są: 1) Siostry szkolne Najśw. Marji Panny w Niemczech i Czechach, a) z domu macierzystego w Monachjum (7000 sióstr, 550 domów), b) z domu macierzystego w Ravensburgu (71 sióstr), c) z domu macierzystego