Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/382

SIOSTRY WSPOMOŻYCIELKISKARGA PIOTR KS.

377

---

w Horażdowicach (700 sióstr, 90 domów).
 2) Siostry szkolne Najśw. Marji Panny z Namur, obecnie w Belgji, Anglji i Ameryce (ok. 3500 sióstr, 120 domów).
 3) Siostry szkolne chrześcijańskiego miłosierdzia, zgromadzenie, założone w r. 1807 w Cherburgu, obecnie w Heiligenstadt, liczy około 500 sióstr i 48 domów w Niemczech, Holandji, Anglji i w Rzymie.
 4) Siostry szkolne nauki chrześcijańskiej, do r. 1904 we Francji, obecnie w Belgji (300 sióstr w 5 osiedlach).
 5) Siostry szkolne III Zakonu św. Franciszka (franciszkanki) we Francji, Austrji i Niemczech (ok. 1400 sióstr w 140 domach).
 6) Siostry szkolne św. Dominika we Francji, Anglji, Holandji i Niemczech. (przeszło 400 sióstr w 35 osiedlach).
 7) Siostry syjońskie, zgromadzenie, powstałe w 1843 w Paryżu, obecnie pracuje w Jerozolimie, Smyrnie, Aleksandrji i Konstantynopolu.
 Oprócz sióstr szkolnych pracuje w szkolnictwie wiele innych kongregacyj żeńskich, jak salezjanki (ob. Wizytki), urszulanki, sercanki (ob.), rosminjanki, asumpcjonistki (ob. Asumpcjoniści), nazaretanki (ob.) i inne.

 Siostry wspomożycielki dusz W czyśćcu cierpiących (Soeurs auxiliatrices des âmes du purgatoire), zgromadzenie zakonne założone w Paryżu w r. 1856 przez Eugenję de Smet (zmarłą w r. 1871), mające na celu pomaganie duszom w czyśćcu cierpiącym przez modlitwę i dobre uczynki, jak nauczanie dzieci, opieka nad sierotami i pielęgnowanie chorych. Reguła zgromadzenia, wzorowana na regule św. Ignacego Loyoli, została w r. 1878 zatwierdzona przez Stolicę Apostolską. Dom macierzysty zgromadzenia znajduje się w Paryżu a domy zakonne, mieszczące szkoły i zakłady dobroczynne, istnieją w Wiedniu, Turynie, Rzymie, w Belgji i w Ameryce. Od r. 1867 kongregacja ta szerzy się w Chinach i posiada tam liczne zakłady oświatowe i dobroczynne.

 Siutajewcy, ob. Rosyjskie sekty.

 Siwaizm (sziwaizm) ob. Hinduizm.

 Skakuny, ob. Rosyjskie sekty.

 Skarabeusz, w starożytnym Egipcie święty chrząszcz, czczony jako symbol odradzania się i nieśmiertelności. Skarabeusze, rzeźbione z kamienia, metalu lub gliny, służyły jako amulety dla żywych i umarłych. Za czasów XVIII dynastji wprowadzono je jako pieczęć urzędów państwowych.

 Skarga Piotr ks., ur. w Grójcu pod Warszawą w r. 1536, kształcił się w akademji krakowskiej i, otrzymawszy tam stopień bakałarza, został rektorem szkoły parafjalnej św. Jana w Warszawie. W r. 1557 bawił w Wiedniu jako wychowawca Jana Tęczyńskiego. Po powrocie do kraju w r. 1563 został księdzem, był proboszczem w Rohatynie, potem kanonikiem katedralnym we Lwowie, gdzie rozpoczął zawód kaznodziejski. W r. 1568 udał się do Rzymu i wstąpił do nowicjatu jezuitów. W r. 1571 wrócił do kraju i został kaznodzieją kolegjaty i nauczycielem szkoły jezuickiej w Pułtusku. Niebawem przeniesiony do Wilna rozpoczął okres bujnej i wszechstronnej działalności jako kapłan i zakonnik a równocześnie literat, działacz społeczny i polityczny. Król Stefan Batory mianował go pierwszym rektorem akademji wileńskiej, utworzonej z kolegjum jezuickiego. Na czas pobytu w Wilnie przypadają pierwsze starcia Skargi z kalwinistami i schizmatykami, oraz powstają jego pisma: „Pro Eucharistia“ (1576), „Artes duodecim sacramentariorum“ (1586) i „O jedności Kościoła Bożego pod jednym pasterzem i greckiem od tej jedności odstąpieniu“ (1577), dzieło, które się stało podstawą do późniejszej unji Rusinów z Rzymem w r. 1596 w Brześciu (ob. Unici). Również z czasów wileńskich pochodzi najpopularniejsze dzieło Skargi „Żywoty świętych“ (1579). Gdy w r. 1582 Batory przyłączył Inflanty do Polski, Skarga udał się do Rygi i rozpoczął silną działalność misyjną. Wkrótce potem został superjorem jezuitów w Krakowie, gdzie przez cztery lata działał jako kaznodzieja i filantrop. W r. 1588 powołał go Zygmunt III na kaznodzieję nadwornego i odtąd pełnił Skarga te obowiązki przez lat 24. Jest to okres najobfitszej działalności kaznodziejskiej i pisar-