Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Kwakrowie
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
| Wydawca | M. Arct |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | K – wykaz haseł K – całość |
| Indeks stron | |
Kwakrowie, sekta religijna, powstała w Anglji w połowie XVII wieku na tle przeciwieństw między oficjalnym Kościołem anglikańskim a prezbiterjanizmem i independentyzmem. Założycielem sekty był Jerzy Fox (1624 — 1691). Nazwa sekty (ang. quakers, od to quake — trząść się, drgać) pochodzi od konwulsyjnych drgawek, które jakoby nawiedzały zwolenników Foxa, zgromadzonych na rozmyślaniach pobożnych w Swarthmore, gdzie Fox wystąpił w r. 1649 jako prorok. Nauka jego jest dziwnem połączeniem skrajnego supernaturalizmu, który polega na wpatrywaniu się w wewnętrzne światło, będące bezustannem natchnieniem ducha bożego, z racjonalistycznem pojęciem ducha ludzkiego, który ma być równoznacznym z rozumem ludzkim. Wyznawcy tej nauki zbierają się i oczekują w milczeniu natchnienia bożego a kto je w sobie poczuje, tego duch boży zmusza do głośnego chwalenia Boga. Wobec tego wewnętrznego światła czytanie biblji, sakramenta i wszelkie obrządki są rzeczą zbyteczną, gdyż służba boża odbywa się w duchu a zebrani mają czekać, koso duch zmusi do mówienia. W praktyce jednak mówiącymi są zawsze te same osoby, a amerykańskie gminy kwakrów mają stałych predykantów. Pierwotne obyczaje kwakrów, jednakowy strój skórzany, przemawianie do wszystkich przez „ty“, nie pozdrawianie się wzajemne i t. p. ustąpiły. Pod względem zachowywania pierwotnych zwyczajów dzielą się kwakrzy na stronnictwo „mokrych“ (wet) o zapatrywaniach więcej liberalnych i na „suchych“ (dry), stanowiących odłam rygorystyczny. W Anglji, gdzie liczą obecnie około 20.000 wyznawców, noszą nazwę „przyjaciół“ (friends). Organizację ich stanowią gminy (particular meeting), zebrania okręgowe (quarterly meeting) i zebrania ogólne (yearly meeting). Na każdym z tych trzech stopni są organizacje męskie i żeńskie (womens monthly meetings i t. d.). W łonie każdej gminy rozróżnia się duchownych, najstarszych, którzy rządzą gminą i dozorców (męskich i żeńskich), którzy opiekują się młodzieżą. W Ameryce jest około 119.000 kwakrów, dzielących się na 26 niezależnych od siebie „Yearly meetings“.
