Zagadnienia socjalizmu
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zagadnienia socjalizmu |
| Pochodzenie | Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej. Tom II |
| Wydawca | Związek Polskich Stowarzyszeń Spożywców |
| Data wyd. | 1924 |
| Druk | R. Olesiński, W. Merkel i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst Cały tom II |
| Indeks stron | |
ZAGADNIENIA SOCJALIZMU.[1]
„Jedynem wyzwoleniem praktycznie możliwem jest wyzwolenie, pochodzące ze stanowiska tej teorji, która za najwyższą istotą dla człowieka objawia samego człowieka... W sprawie wyzwolenia człowieka — filozofia odgrywa rolę głowy proletariat — rolę serca. Filozofja nie może przejść w rzeczywistość, nie zniszczywszy proletariatu; proletariat nie może zniknąć, nie przeprowadzając filozofii w rzeczywistość.... Jak filozofja znajduje w proletarjacie swoje narządzie materialne, tak samo proletariat znajduje w filozofji swoje narzędzie duchowe.“
(K. Marx — Zur Kritik der Hegelschen Rechts-Philosophie, Einleitung.)
Charakter socjalizmu jako nauki i tworzenia. Zasada dowolności. Pierwiastek twórczy w socjalizmie. Sprzeczność metod naukowej i twórczej. Zasada zjawiska. Subjekt myślący.
Socjalizm jako przejaw życia społecznego. Zjawiska społeczne. Zjawiska społeczne a kategorje intuicji ludzkiej. Hipoteza świadomości społecznej. Zasada fenomenalizmu społecznego. Równoważniki indywidualne a zjawiska społeczne. Społeczna rola apercepcji. Kategorja etyczna jako odczynnik zjawisk społecznych.
Fenomenalizm socjologiczny a zagadnienie historyczne socjalizmu. Co determinuje ustrojowość społeczną? Znaczenie produkcji jako fermentu życia. Wyrazy indywidualne życia społecznego różnych epok dziejowych. Węzeł jednostkowo-społeczny jako atom socjologiczny. Stanowisko człowieka w ewolucji społecznej. Rozwój ideologji socjalizmu. Tożsamość moralnych i ekonomicznych przeobrażeń społecznych. Djalektyka rozwojowa.
Praktyczne zagadnienie socjalizmu jako subjektywne oblicze zagadnienia teoretycznego. Idea rewolucji moralnej jako zasada praktyczna socjalizmu. Polityka socjalistyczna względem państwa. Ideał etyczny socjalizmu. Społeczna natura jednostki. Etyka braterstwa. Negacja dogmatu. Stosunek teorji do praktyki. Socjalizm jako negacja dogmatyzmu.
- ↑ (Przyp. wyd.). Przedruk według wydania lwowskiego: Z. R. Walczewski, Zagadnienia Socjalizmu. Lwów, 1899. B. Połoniecki, str. 4 nlb+233. Jak wynika z końcowej kartki, książka ukończona była w r. 1896 w listopadzie, prawdopodobnie w Stefaninie. Rękopis jej nie jest znany. Część I i II „Zagadnień“ z drobnemi zmianami dla cenzury (o czem w przypisach), drukowana była w Warszawie w „Ateneum“ z r. 1896 t. IV: p. t. E. Abramowski, Psychologiczne podstawy socjologji (zasada zjawiska społecznego), oraz po francusku: Les bases psychologiques de la sociologie (principe du phénomene social). Drukowane w „Revue Internationale de Sociologie“ i w oddzielnej odbitce. Paris 1897. Giard et Brière. Zmiany w wydaniu warszawskim i paryskim polegają na zastępowaniu wyrazów: socjalizm, komunizm i t. d. mniej jaskrawemi pojęciami ogólniejszemi: polityka, nauka, pewien ideał polityczny i t. d... rozprawy te nabrały wskutek tego bardziej charakteru uogólniającego. Mimo to nie drukujemy ich oddzielnie, pomieszczając w przypisach wszystkie odmiany.
Część trzecia książki została przez Abramowskiego przełożona na francuski i wydana w r. 1898 w temże piśmie co poprzednia i oddzielnie jako: Le Matérialisme historique et le principe du phénomène social. Paris 1898 Giard et Brière. Część czwarta i ostatnia nie była przedrukowywana.
