Wspomnienia Odessy, Jedysanu i Budżaku/XI

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Józef Ignacy Kraszewski
Tytuł Wspomnienia Odessy, Jedysanu i Budżaku
Rozdział XI.
Wydawca T. Glücksberg
Data wyd. 1845
Druk T. Glücksberg
Miejsce wyd. Wilno
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
XI.
8 Lipca. Miasto — Teatr.
8. Lipca.


Piérwsze dni przybywającego w obce mu miejsce podróżnego, zawsze są jakiémś błąkaniem się po niém, potrzebuje się oswoić ze wszystkiém, obejrzeć ogół, pochwycić fiziognomji rysy. Nie wié od czego poczynać przegląd, nad czém się wprzód zastanawiać, co widzieć przed innemi rzeczami. I zaczyna najczęściéj od tego, co najmniéj widzenia warte. Tak się to i ze mną po części stało; nie uczyniwszy sobie żadnego planu, biegałem tu i ówdzie nie wiedząc co począć z sobą i prócz morza, mogę powiedzieć, że nic nie widziałem. Cokolwiek się tylko zorientowawszy w mieście, postrzegłem, że dla niezmiernie regularnego jego planu, bardzo łatwo było w przestrzeni równéj na kwadraty podzielonéj — trafić wszędzie. Morze i bulwar służyć także mogą za skazówki.

Tegoż dnia bytem w Teatrze — grano Normę, ale tutejsza Opera włoska, w składzie, jaki tu zastałem, nie wiele mi się podobała. Gmach teatralny, nie opodal od Bursy, na obszernym placyku stojący, naprzeciw budującego się klubu, bardzo nie wielki, o cztérech facjatkach, prostego stylu, z których jedna obrócona na wschód, ku morzu, wsparta na czterech wysokich pilastrach, wzniesiony jest wedle rysunku Architekta P. Thomon. Terazniejszy stan Teatru, zapowiadać się daje nowe zmiany i konieczne ulepszenia. Pan A. Skalkowski, taką podaje wiadomość o tutejszym Teatrze, a mianowicie o Operze włoskiéj popularnéj i ulubionéj w Odessie. Trwa ona od 1812 r.; miasto na podtrzymanie jéj, daje corocznie 60,000 r. assygn. posiłku; artystów jest około sto dziesięć osób obojéj płci, płatnych od 9,000 do 12,000 rubli assygn. w rok. Opera, która za czasów Talistro i Pateri miała chwilę świetną; któréj ozdobą był basso cantante Marini; dzisiaj przy Fanny Leo i Venturi, przy tym samym Marinim, którego głos nié ma dawnéj energji, wiele bardzo straciła. Jeden Berlendis w terazniejszéj truppie się odznacza. Truppy ruska i francuzka, grająca Wodeville, pod dyrekcją Pani Frisch, naprzemian z operą dają reprezentacje we dni wyznaczone. Ruscy aktorowie powszechnie są chwaleni i w dniach reprezentacji docisnąć się nie można. Przeciwnie miało się za mojéj bytności z francuzkiémi; którzy nareszcie de guerre lasse, odjechać musieli do Jass, zkąd po raz piérwszy na zamianę ich przybył P. Frisch z Operą niemiecką, odznaczającą się, jak powiadano, dobrze i lepiéj od włoskich złożonemi chórami. Próba ta Opery niemieckiéj, w mieście tak przywykłém do muzyki włoskiéj, nadzwyczajnie się powiodła; chociaż zawczasu po Rossini’m, Bellini’m Donizetti’m, trudno było przewidywać świetne przyjęcie dla Meyerbeera, Weber’a i Auber’a. — Gdzieindziéj powiemy obszerniéj o Muzyce, stanowiącéj jedną z najbardziéj w Odessie uprawianych sztuk, może jedynie uprawianą.
O Teatrze tutejszym znaleźliśmy dość ciekawą wzmiankę w nie wyśmienicie skleconém dziele Margrab. Gabriela de Castelnau[1]. W r. 1814, w którym autor pisał, grano na tutejszym Teatrze, sztuki ruskie, polskie i niemieckie, raz tylko w tydzień Operę włoską.
Nie wiem czy słusznie i o ile słusznie — autor wyśmiéwa polski tutejszy Teatr. — „Trupa polska, powiada, jest najprawdziwiéj komiczna w dramacie łzawym (drame larmoyant) a chociaż mogło nie być celem autora, ażeby widzowie których myślał rozczulić, śmieli się na jego sztuce; polskim aktorom, zupełnie to jedno. Te dobre ludziska, mają jakiś cień podobieństwa do Perypatetyków, którzy dawali przechadzając się lekcje Filozofji (???). Nasi odesscy Polacy prawie ciągle zacierając ręce, przebiegają nieustannie przed-scenę (avant scène) żywo — co się dosyć podoba łaskawéj publiczności.“ Dodaje nasz krotochwilny Francuz, któremu jako Francuzowi, zdawało się obowiązkiem wszystko bezbronne prześmiewać (bo cożby innego Francuz tak dobrze potrafił?) — że Teatr wielce był jednak uczęszczany i wielkie przynosił zyski.
Powiadają, że zużyta terazniejsza trupa włoska, wkrótce ma się całkiem na nowo złożyć z aktorów świéżych, umyślnie z Włoch sprowadzonych. — Nowy dzierżawca przedsięwziął to zupełne jéj przeistoczenie i spodziéwamy się, że nie zawiedzie oczekiwania.







  1. Essai sur l’histoire ancienne et moderne de la Nouvelle Russie. Statistique des provinces qui la composent, fondation d’Odessa, ses progrès, son état actuel, détails sur le commerce. Voyage en Crimée, dans l’intérêt de l’Agriculture et du Commerce avec Cartes, vues, plans etc. dedié a S. M l’Empereur Alexandre I. Paris. 1820. T. I. 8vo 351. T. II. 387. T. III. 347. (3. Vol. p. 35).





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Józef Ignacy Kraszewski.