Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/431

ryża, gdzie został jałmużnikiem królowej Małgorzaty. Potem był kapelanem i wychowawcą, synów rodziny Gondich, proboszczem w Clichy i Châtillon. Ludwik XIII mianował go generalnym jałmużnikiem galer francuskich i powierzył mu opiekę nad więźniami i skazańcami. Z założonego przez św. Wincentego w r. 1617 w Paryżu małego zakładu opieki i pielęgnowania ubogich chorych wyrosła dzisiejsza wszechświatowa organizacja Sióstr Miłosierdzia. Dla zwalczania indyferentyzmu i ciemnoty religijnej rozpoczął misje ludowe w. Paryżu a pomagających mu w tem kapłanów połączył w r. 1624 w kongregację, z której powstało zgromadzenie zakonne lazarystów, zwanych w Polsce misjonarzami (ob. Misjonarze w Polsce). Zmarł w Paryżu w r. 1660 i został w r. 1737 zaliczony w poczet świętych.

 Wincenty Ferrier św., ob. Ferrier.

 Wincentynki, ob. Siostry Miłosierdzia.

 Wisznu, ob. Hinduizm.

 Witaljanie, ob. Apolinaryści.

 Wizytki (zakon Nawiedzenia Najśw. Marji Panny, salezjanki), zgromadzenie, założone w r. 1610 w Annecy w Sabaudji przez św. Franciszka Salezego i św. Joannę Franciszkę de Chantal, przekształcone w r. 1618 przez papieża Pawła V na zakon z regułą augustjańską. Wedle konstytucji, ułożonej przez św. Franciszka Salezego, zakon ten nie posiada wspólnego przełożeństwa, lecz każdy jego klasztor, który winien liczyć 33 siostry, jest samoistnie zarządzany przez przełożoną, wybieralną na lat 3. Prawie każdy klasztor wizytek, wyjąwszy klasztory francuskie po r. 1905, połączony jest z pensjonatem dla dziewcząt. Liczba klasztorów wizytek wynosiła wi XVIII wieku przeszło 200, zmalała wskutek rewolucji francuskiej i sekularyzacji w innych krajach na 100, obecnie zaś wynosi 177 (około 7 tysięcy sióstr), przeważnie we Francji, we Włoszech i w Stanach Zjednoczonych. W Polsce wizytki, wprowadzone w r. 1654 przez królową Marję Luwikę do Warszawy a w r. 1681 przez Jana Małachowskiego, biskupa krakowskiego, do Krakowa, posiadają nadto od r. 1904 klasztor w Jaśle, gdzie się osiedliły po wydaleniu ich przez rząd rosyjski z Lublina i Wilna.

 Włochy, statystyka wyznań, ob. Europa.

 Włochy, stosunek Kościoła do państwa, ob. Kościelne państwo i Faszyzm a religja.

 Wniebowstąpienie Pańskie, święto, które Kościół obchodzi na pamiątkę opisanego w ewangelji (Łuk. XXIV, 51; Mar. XVI, 19) i w Dziejach Apostolskich (1.9) wstąpienia Jezusa Chrystusa do nieba w 40 dni po Zmartwychwstaniu. Pierwsze wzmianki historyczne o obchodzeniu tego święta pochodzą z połowy IV w. a sposób mówienia o niem przez ojców i doktorów Kościoła, jak św. Grzegorz z Nazjanzu i św. Augustyn, wskazuje, że istniało oddawna.

 Wniebowzięcia Najśw. Marji Panny zakony i kongregacje, ob. Marjańskie zakony i kongregacje.

 Wniebowzięcie Najśw. Marji Panny, święto, obchodzone przez Kościół zachodni i wschodni wedle tradycji z V i VI wieku, wyrażające wiarę Kościoła, że Matka Boża jako matka Zbawiciela, który zwyciężył śmierć, podległa tylko chwilowo naturalnemu prawu śmierci, stąd nazwa „Zaśnięcie N. M. P.“ i wskrzeszona przez Boga, została z duszą i ciałem wzięta do nieba. Kościół katolicki obchodzi to święto w dniu 15 sierpnia.

 Woda święcona, w Kościele katolickim należy do sakramentaljów i jest symbolem oczyszczenia. Poświęcenia wody, służącej do żegnania się i kropienia, dokonywa proboszcz zazwyczaj w niedzielę przed sumą. Woda chrzcielna, święcona dwa razy do roku, t. j. w Wielką Sobotę i w sobotę przed Zielonemi Świętami, służy tylko przy udzielaniu chrztu. Wody święconej zaś, zwanej gregorjańską, używa biskup przy konsekracji kościołów.

 Wodan (Wotan, Odin), bóstwo germańskie, ob. Germańska mitologja.

 Wojny krzyżowe, ob. Krucjaty.

 Wolna wola, ob. Determinizm i Przeznaczenie.

 Wolne kościoły. Nazwę tę przybierają różne organizacje religijne protestanckie, chcące przez nią wyrazić swą niezależność od państwa i pań-