Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Przeznaczenie
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
| Wydawca | M. Arct |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | P – wykaz haseł P – całość |
| Indeks stron | |
Przeznaczenie (predestynacja), w znaczeniu teologicznem decyzja Boża, według której niektórzy ludzie dzięki łasce Bożej, z którą współpracują, mają być zbawieni, inni zaś wskutek własnych przewinień potępieni. Błędną naukę o przeznaczeniu głosili w V w. pelagjanie, w IX w. Gotszalk, a w XVI Kalwin. Nauczali mianowicie, że Bóg nie chce zbawić wszystkich ludzi, lecz tylko wybranych, że Chrystus nie umarł za wszystkich tylko za wybranych i że Bóg przeznaczył niektórych ludzi na potępienie. Teorja ta nazywa się predestynacjanizmem. Zwolennicy Kalwina, zwani infralapsarii, głosili złagodzony predestynacjanizm, utrzymując, że Bóg przewidział upadek grzechowy, postanowił niektórych ludzi zbawić i udzielił im łask skutecznych do osiągnięcia zbawienia. Kościół katolicki potępia tak pelagjanizm, jak i predestynacjanizm w obydwu formach. Kwestję sporną pośród teologów katolickich stanowi tylko przyczyna, dla której Bóg przeznaczył niektórych ludzi do zbawienia. A mianowicie teolodzy, zwani tomistami, oraz zwolennicy szkoły augustjanskiej, skotyści i inni twierdzą, że wprawdzie przyczyną potępienia niektórych ludzi są ich grzechy, ale że Bóg postanowił zbawić ludzi bez względu na ich zasługi. Teolodzy zaś, zwani molinistami, św. Franciszek Salezy i wielu innych utrzymują, że Bóg wszystkich bez wyjątku powołał do zbawienia i wszystkim udzielił łask odpowiednich, z któremi współpracując, mogą się zbawić, tak że tylko ten nie będzie zbawiony, kto nie chce się zbawić.
