Strona:PL Mikołaja Kopernika Toruńczyka O obrotach ciał niebieskich ksiąg sześć.djvu/044

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Z porównania tejże równonocy jesiennéj z Ptolemeuszowi, roku 463 po śmierci Alexandra W. w Alexandryi uważaną, wypada na długość roku zwrotnikowego:
365 dni, 6 godzin, zmniejszonych o jedne sto piętnastą część dnia, tojest:
365 dni, 6 godzin, mniéj 12 minut, 31 sekund, tojest:
365 dni, 5 godzin, 47 minut, 29 sekund.
(ważność mniejsza o jednę minutę i ośmnaście sekund od prawdziwéj).
Nakoniec z porównania równonocy wiosennéj w roku 1516 dnia 11 marca w Frauenburgu uważanéj, z podobnąż przez Ptolemeusza roku 463 po śmierci Alexandra W. postrzeganą, wypada na długość roku zwrotnikowego 365 dni, 6 godzin, zmniejszonych sto dwudziestą jedną częścią dnia, tojest:
365 dni, 6 godzin, mniéj 11 minut, 54 sekund, czyli
365 dni, 6 godzin, 48 minut, 6 sekund.
(ważność mniejsza o 42 sekund od prawdziwej).
Kopernik z uwagi, że wielkość roku zwrotnikowego w różnych epokach jest różna i niéjednaka, a to z przyczyny niejednostajnéj zmiany punktów równonocnych i zwrotnikowych, do których się rok zwyczajny odnosi, był tego zdania, iż wziąć należy za zasadę rok peryodyczny czyli gwiazdowy, jako zawsze stały i niezmienny, a którego wielkość przyjął:
365 dni, 6 godzin, 9 minut, 40 sekund,
(większą o 29 sekund od dzisiejszéj).
Przy reformie Kalendarza Juliańskiego, w roku 1582 przez Grzegorza XIII papieża zaprowadzonéj, przyjęto za podstawę długość roku zwrotnikowego Alfonsa X króla Kastylii, a która jest: 365 dni, 5 godz., 49 min., 16 sek.
(o 32 sekund większa od długości roku przez Kopernika naprzód podanéj, a o 28 sekund większa od dziś przyjętej).
Według ścisłych oznaczeń sławnego astronoma Bessela, długość roku zwrotnikowego na początek roku 1800 wynosi:
365 dni, 5 godzin, 48 minut, 47, 8 sekund, długość zaś roku gwiazdowego:
365 dni, 6 godzin, 9 minut, 10, 7 sekund.
(5). 1. Południk Krakowski nie przechodzi ściśle przez Frauenburg, jak Kopernik przyjmuje, gdyż różnica południków dwóch tych miejsc wynosi w czusie 1 minutę i 10 sekund, czyli w łuku 17 minut i 30 sekund, jak to późniéjsze oznaczenia wskazały. Nadto szerokość geogra-