Słownik etymologiczny języka polskiego/ceber
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
ceber i dzban, oba ze spółgłoską »mazurską« (t. j. c zamiast cz), pochodzą od tego samego kib-, ‘wisieć’, lit. kibti, ‘zawisać’, kibēti, ‘ruchać się’. Najstarsze to słowo polskie: czebri zapisane r. 1113 przy opowiadaniu o Piaście i jego gościnności. Pierwotna odmiana brzmiała: czber, czebra, jak sjem, sejmu; psek, pieska, z t. zw. miękką półgłoską po cz i b (= lit. kibiras, ‘wiadro’); zaś z zastępstwem małopolsko-mazowieckiem cz, dż przez c, dz: cber (dzber), cebra; czber do dziś czeskie, a u nas narzeczowe i dawne, zastąpione owem ceber od dalszych przypadków. Z niem. Zuber, Zober, nie ma nasz ceber, mimo łudzącego podobieństwa, nic spólnego, chybaby niem. było pożyczką z słow., co nie dowiedziono, bo zubar, zwibar, w przeciwieństwie do eimbar, ‘amfora’, z czego u nas węborek (p.), niby ‘dwubierny’ być może. Z Polski powędrowała nazwa cebra na całą Ruś; por. cebratkę. Pierwotne czeber, czabar (serb.), istnieje do dziś na całym Bałkanie; Czesi wedle pierwszego przypadku czber i dalsze urabiają (czberu zamiast i obok czebru). R. 1500: »czber albo czeber«, »czber albo wanna«.
