M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Ć (całość)
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego |
| Wydawca | Wydawnictwo M. Arcta |
| Data wyd. | 1916 |
| Druk | Drukarnia M. Arcta |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Ć – wykaz haseł Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
|
| Indeks stron | |
Ćma, 
mrok, ciemnota, ciemność; tłum, gęstwa, tłuszcza, chmara; cień, larwa, duch, mara, widmo, strach; motyl nocny, owad łuskoskrzydły z rodziny ciem (fig.).
Ćmić, przyćmiewać, zaciemniać (Ć. oczy, Ć. prawdę); majaczeć, czernić ś. (jakaś postać Ćmi na widnokręgu); Ć. papierosy, fajkę, cygara = kurzyć, palić; pobolewać, łupać, dokuczać (zęby mię Ć-ią): myśl. (o zającu) pokazywać się bardzo daleko. Ć. ś., robić się ciemno, mroczyć ś., mieszać ś., mącić ś. (Ćmi mi ś. w oczach, w głowie).
Ćpać, jeść powoli a dużo, często, ustawicznie opychać ś. jedzeniem, pakować w siebie.
Ćwiartka, czwarta część, ćwierć Ć. chleba = ¼ bochenka, Ć. owsa= ¼ korca, Ć. papieru = ¼ arkusza, Ć. baraniny, cielęciny = udo baranie, cielęce; piw. = beczka, zawierająca 15 garncy; Ć. tytuniu, herbaty= ¼ funta.
Ćwiartkowy, przym. od Ćwiartka (format Ć.; cyna Ć-wa = z domieszką ¼ ołowiu); min. dotyczący postaci krystalicznej, posiadającej tylko ¼ płaszczyzn jej odpowiedniej postaci całkowitej.
Ćwiartnik, w piwowarstwie: rodzaj kubła z dwiema rączkami, będącemi przedłużeniem klepek.
Ćwiczenie, rz. od Ćwiczyć; wypracowanie, zadanie szkolne: wprawy, egzercycje w grze, w śpiewie; Ć. gimnastyczne = zadanie, ruchy gimnastyczne; Ć. pobożne, religijne = praktyka, rekolekcje, rozmyślanie.
Ćwiczyć, wprawiać, wkładać w co, przyuczać, zaprawiać do czego, doskonalić w czym; Ć. rózgą, batem = smagać, bić, chłostać, siec, kropić; zajadać z apetytem, gryźć; zawijać, pałaszować; Ć. ś. ćwiczyć ś. w czym, poprawiać ś., biczować ś. (p. wyż.).
Ćwiekarz, nm., rzemieślnik, robiący ćwieki a. nabijający ćwiekami, gwoździarz.
Ćwiekopis, Ćwiekopismo, nm., pismo ćwiekowe, klinowe, pierwotne pismo znakowe.
Ćwiekulec, Ćwikulec, nm., drzewo na ćwieki szewckie.
Ćwierć, czwarta część, jedna czwarta; sztuka, kawał, płat; Ć. wołu zadnia, przednia; rozszarpać kogo na Ć-ci (jemu trzy Ć-ci do śmierci = stoi nad grobem); Ć. a. Ćwiartka, czwarta część korca; Ć. roku, kwartał, trzy miesiące.
Ćwierćbeczek, naczynie, zawierające ¼ beczki, antałek, beczułka, baryłka.
Ćwierćmurołom, rodzaj działa oblężniczego.
Ćwierćnuta, Nuta ćwierciowa, Ćwierćton, muz. = ¼ całej nuty.
Ćwierćokrąg, Ćwierćkole, narzędzie matematyczne, składające się z czwartej części okręgu.
Ćwierćsokół, rodzaj dawnego działa.
Ćwierćton — p. Ćwierćnuta.
Ćwierćwąż, rodzaj działa.
Ćwiergotać, Ćwierkać, Ćwirkać, Ćwierczeć, Czyrkać, Czyrykać, Cierkać, świergotać, świegotać, świerszczeć (wróbel, świerszcz ćwierka), szczebiotać.
Ćwiertować, Ćwiartować, rąbać, rozcinać, szarpać na ćwierci, płatać na sztuki, np. złoczyńcę.
Ćwik, kogut niezupełnie wykapłoniony; wyglądać jak Ć. = zdrowo; człowiek ćwiczony, doświadczony, stary wyjadacz, weteran; karp duży, stary; rodzaj gry w karty; gracz, rozdający karty w tej grze i obowiązany dlatego do wzięcia dwu lew (iść pod Ć-ka); myśl. = ptak, którego podejść a. zwabić nie można; ptak, który na łowach dobrze wabi.
Ćwikiel, nm., klin w bieliźnie.
Ćwikła, gr., 1) a. Burak ćwikłowy, Boćwina, Botwina, Botwinia, roślina z rodziny komosowatych; 2) buraki gotowane z chrzanem i octem na zimno jako przyprawa do mięsa.
Ćwikulec, nm., 1) — p. Ćwiekulec, 2) a. Trzmielina, Bryzgulina, Bryżdżelina, gatunek trzmieliny, trzmielina brodawkowata.
Ćwilikać, myśl. o ptaku kowaliku = wydawać głos.
Ćwiła, nm. — p. Cieślica.
Ćwirkać — p. Ćwiergotać.
