Daphnis

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Szymon Szymonowic
Tytuł Daphnis
Pochodzenie Sielanki (1614) i inne wiersze polskie
Redaktor Jan Łoś
Wydawca Polska Akademia Umiejętności
Data wyd. 1921
Druk Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Inne Całe Sielanki
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały zbiór
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
Sielanka pierwsza.
Daphnis.

Kozy, ucieszne kozy, ma trzodo jedyna!
Tu, kędy to zarosła poziema[1] leszczyna,
Tu gryźcie list[2] zielony, gryźcie chrościk młody;
Ja tym czasem przy strugu tej ciekącej wody

Przylęgę; i frasunku lubo snem swobodnym,
5

Lubo będę zabywał[3] śpiewaniem łagodnym;
Ponieważ mię tak moja Phyllis wyprawiła[4],
Że mię na wieki wolnych myśli pozbawiła.
Coż czynić? jakie szczęście o człeka się kusi,

Tak sercu bywa błogo, i tym się paść musi.
10

Okrutna Phylli, tobie ani zdrowie moje,
Ani starganych myśli ciężkie niepokoje,
Ani serce związane, ani zbytnie chęci,
Ani słowo oddane zostawa w pamięci!

Chociaj tobie i sady moje zaradzały[5],
15

Chociaj koszary mleka i słodkie nabiały,
I co piękniejsze jagnię, i koźlęta małe,
I za tobą szły barci i pasieki całe,
A nad[e] wszystko ja sam; i pieśniami memi

Rozsławiłaś się między pasterzmi wszystkiemi.
20

Przedtym albo nic, albo nie wiele cię znano,
I krępą, i Cyganką czarną przezywano.
Dziś i płeć, i postawa u ciebie nadobna,
I uroda do jedlin wysokich podobna,

Lice do mleka z rożą, wargi koralowi.
25

Zęby perłom, miękkiemu włosy jedwabiowi.
Dziś cię, co żywo, chwali; a to uczyniły
Pieśni moje, ktore cię wszędzie rozgłosiły.
Ty przedsię mną pogardzasz, a ledwie nie tego

Pragniesz, abyś mię w rychle miała nie żywego
30

Teraz, jako to słońce w południe dogrzewa,
I ptak, i bydło w cichych chłodach odpoczywa,
I oracz wolno puścił woły wyprzężone,
I pod krzami ucichły jaszczorki zielone,

Ja tylko nędznik w sercu mam ustawną trwogę,
35

Ani strapionych myśli[6] uspokoić mogę.
Lwica za wilkiem bieży, za kozą wilczyca,
Koza za wrzosem, a mnie do ciebie tesknica,
Każdego swoja lubość[7], swoja żądza pędzi;

Każdego swój mol[8] gryzie, swoja nędza swędzi.
40

Ułapiłem sarneczek parę, jeszcze mają
Srokacinki na grzbiecie, co dzień wysysają
Dwie dojne kozie; a te chowam samej tobie:
Dawno Thestylis chciała uprosić je sobie,

I podobno otrzyma, ponieważ prze twoję
45

Zbytnią hardość u ciebie śmierdzą dary moje.
Tu lasy, tu po lesiech ptaszkowie śpiewają;
Tu łąki, a po łąkach piękne stada grają[9].
Tubysmy z sobą wieku miłego zażyli,

Tubysmy aż do śmierci lata przetrawili;
50

Byś się tylko pasterską budą nie brzydziła,
Byś tylko umysł ku mnie cały przykłoniła[10].
Tu jamy mchem odziane, tu debrze[11], tu cienie,
Tu strugi uciekają szemrząc przez kamienie,

Tu wyniosłe topole, lipy rozłożyste,
55

Tu jawory, tu dęby stoją wiekuiste.
Ale bez ciebie żadne rzeki, żadne gaje,
Bez ciebie żadne miejsce k sercu nie przystaje.
Nie owszem[12] mię też możesz potępić w urodzie:

Widziałem się niedawno z brzegu w jasnej wodzie.
60

Nie kożdy z sąsiad moich, byś też i ty zgoła
Sądzić miała, podle mnie w tej mierze wydoła.
Owiec u mnie na polach ruskich tysiąc chodzi,
Tyle drugie z nich co rok jagniąt się przypłodzi.

Tu koło mnie koz tysiąc; mleka mam bohato[13],
65

Mam świeże całą zimę, świeże całe lato.
Potrafię też na gęślach, i o dwojej kwincie,
Jako więc na Aktejskim grawał Aracyncie
Amphion muzyk Derski, gdy chodził za stady,

A lasy, i źwierz dziki szedł za jego szlady.
70

Coż potym? gdy ja prożno śpiewam, prożno proszę,
Gdy od ciebie żal jawny i wzgardę odnoszę.
Okrutna Phylli! lecz i ja mało rozumny,
Co narzekaniem złomić[14] chcę twoj umysł dumny.

A ty się z tego kędyś pośmiewasz[15] na stronie,
75

Abo kogo inszego piastujesz na łonie.
Śmiej się zdrowa, okrutnej lwice srogie plemię!
Potym, kiedy nasypą na me oczy ziemie,
Niechaj ten napis niesie wyniosła mogiła:

Phyllis sroga nędznego Daphnisa zabiła.
80






  1. poziemy — poziomy
  2. list — liść
  3. Zabywać — zapominać
  4. wyprawić kogo — wpłynąć na kogo
  5. zaradzać — rodzić
  6. miśli.
  7. lubość — miłość, uczucie
  8. moł.
  9. grać — igrać
  10. przykłonić — skłonić
  11. debrz — wąwóz
  12. nie owszem — również nie
  13. bohato — obficie
  14. złomić — złamać
  15. pośmiewać się — śmiać się





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autorów: Szymon Szymonowic, Jan Łoś.