Strona:PL Maurycy Urstein-Eligjusz Niewiadomski w oświetleniu psychjatry.pdf/65

O stanie fizycznym Niewiadomskiego nie mogę, niestety, nie powiedzieć. Przyznać jednak trzeba, że objawy somatyczne mają tylko przygodną wartość. Nawet w ustroju patologicznym może istnieć psychika, jeśli nie całkiem normalna, to przynajmniej umożliwiająca współżycie jednostki w społeczeństwie.
 Nie miałem możności zbadania Niewiadomskiego; wobec tego nie jestem też w stanie powiedzieć, jak dalece i czy wogóle istniały u niego zaburzenia w sferze czysto pamięciowej. Wybitnej wartości rozpoznawczej podobne badania, oczywiście, nie posiadają.
 Z tego względu przy eksploracji chorych nie przywiązywałem większej wagi do badań inteligencji. Kiedy były wojny punickie lub inne wydarzenia historyczne, jak się nazywał ten czy ów cesarz, wódz, bohater albo minister, jak brzmi ta lub owa reguła arytmetyczna czy też geometryczna, to czy owo prawo chemiczne, lub fizyczne podobnych rzeczy zapomina też człowiek normalny. Jeżeli natomiast osobnik, który się dawniej obracał w najlepszych sferach towarzyskich, obecnie, w swym rzekomo dobrym czasie, w obcowaniu lub przy jedzeniu nie uznaje żadnych obyczajów, posługując się np. przy stole ręką, zamiast widelca, serwetką zamiast chustki do nosa, lub, gdy w towarzystwie zachowywać się zacznie bezceremońjalnie, nie będzie przestrzegał form i zwyczajów,