Strona:PL Maurycy Urstein-Eligjusz Niewiadomski w oświetleniu psychjatry.pdf/50

 Nikt zapewne nie będzie chciał tłumaczyć naszkicowanego tu obrazu życia Niewiadomskiego okolicznościami zewnętrznemi. Musimy się zgodzić, że człowiek zdrowy, normalny, będąc na jego miejscu, zostałby – zwłaszcza przy tak wybitnych zdolnościach – czem innem. Smutny rezultat jego życia jest tedy wyłącznie skutkiem nieskoordynowanej pracy umysłowej, owego bezwładu intrapsychicznego, który należy określić, na zasadzie tego, w jaki sposób się ujawnia, głównie jako niezmierne osłabienie sądu. Użyłem tu wyrazu głównie, nie dlatego, aby zaznaczyć, że dla uzupełnienia lub ustalenia obrazu klinicznego niezbędnem jest wykazać jeszcze inne symptomaty, lecz aby tem powiedzieć, że mogą istnieć pozatem objawy zakłócenia równowagi duchowej, któreby się ujawniły przy bliższem badaniu.
 Największy defekt, który daje się wykazać u Niewiadomskiego, sprowadza się tedy do wadliwej zdolności sądzenia, która ujawniła się najbardziej w jego nietrafnem rozumieniu rzeczy i postrzeganiu faktów. A jak wiemy z praktyki życiowej, urojenia, przesądy, uprzedzenia i myśli, o ile osobnik nabije sobie niemi głowę, nie poddają się wpływowi rozumu. W najlepszym razie, w podobnych przypadkach można oczekiwać osłabienia energji umysłowej i uczuciowej, które ze swej strony prowadzi do tego, że chory coraz rzadziej i mniej intensywnie reaguje na bodźce ze-