Strona:PL Aleksandra Humboldta Podróże po Rossyi 01.djvu/132

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

obszernemi krzewami, zarosłemi pastwiskami, jak równie też licznemi wsiami. Przeprawili się tutaj przez kilka lewych przytoków Reszu i przybyli wreszcie nad samą tę rzekę pod wsią Rawaszowa, której lewym brzegiem jechali aż do żelaznej huty Reszewska, do której późno wieczorem przybyli.
Noc przepędzili w tym hutniczym zakładzie, należącym także do p. Jakowlewa[1] i odznaczającym się wyborną blachą żelazną, która tu bywa wyrabianą. Huta leży bezpośrednio nad Reszem, który łączy się później z Neiwą, przyjmuje po tem połączeniu nazwanie Nica i wpada z prawej strony do Tury.
Dostano się na główny gościniec, gdyż Reszewsk cokolwiek na południe od niego leży, ledwo o południu, we wsi Toczylnaja. Droga do niej szła przez pusty sosnowy las, w którym widziano często wystające z ziemi małe wzgórki serpentynu, który tu, jak wszędzie, nie bardzo sprzyja roślinności. Toczylnaja jest sławną przez swe kamienne łomnie, znajdujące się na poblizkim płaskim grzbiecie góry, zwanej Toczylnaja (osełkowa) góra, i należące częścią do rządu, częścią do sukcessorów Demidowa.
W Toczylnoj opuszczono znowu wielką drogę i udano się do 28 wiorst na północ leżącej wsi Mursiuska, w pobliżu której znajdują się kopalnie drogich kamieni, wysyłanych do szlifowania do Ekaterynburga, i które już w petersburskich mineralogicznych zbiorach obudziły podziwienie podróżnych. Znajdują się one w wąwozach i rozpadlinach granitu, który tutaj zdaje się tworzyć pokłady wielkiej rozciągłości, lubo nigdzie wyraźnie nie występuje na powierzchnią. Cała okolica od Toczylnoj aż do Mursinska jest wzgórkowatą, i gruba powłoka roślinnej ziemi tworzy prawie wszędzie powierzchnię gruntu, która częścią jest lasem pokrytą, częścią zaś dobrze uprawną.

W Mursirisku spotkano się z p. Kokawinem, pod którego dyrekcyą zostają także te kopalnie, i który wyjechał był na spotkanie podróżnych z Ekaterynburga, ażeby, jak pierwéj w marmurowych łomniach pod Ekaterynburgiem, służyć im za przewodnika. Łomnie drogich kamieni są bardzo liczne, i leżą w rozmaitych miejscach w okolicach Mursinska, ale prawie wszystkie pośród lasu. Podróżui nasi zwiedzili tegoż jeszcze wieczora trzy na północ leżące łomnie, a niektóre z południowych obej-

  1. Wyżej już pokilkakroć wspominany p Jakowlew jest jednym z najbogatszych ludzi w całej Rossyi. Kiedy przed niedownemi czasy okazało się, że kassa inwalidów poniosła znaczny uszczerbek z winy głównego jej dyrektora, p. Jakowlew ofiarował Cesarzowi na korzyść inwalidów milion rubli!