Strona:PL Aleksandra Humboldta Podróże po Rossyi 01.djvu/130

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

o kilka wiorst od Turińskich kopalni, nad małą, do Turyi wpadającą rzeczką. Oprócz tej, jest jeszcze w hutniczym okręgu Bogosłowskim wiele płókalni złota, które produkcję złota tych gór bardzo znaczną czynią.
Są miejsca pod Bogosłowskiem, w których skutkiem natury gruntu, lód nigdy nie znika. Dyrektor Beger zwrócił uwagę podróżnych na to zjawisko i w jednem z takowych miejsc kazał wykopać dół, który oni tegoż dnia (5 lipca) wieczorem zwiedzili. Dół ten zrobiony był w torfowym, małemi sosnami zrzadka porosłym gruncie, o trzy wiorsty od Bogosłowska. W głębokości sześciu stóp natrafiono na ziemię zmieszaną z lodem i chociaż pięć stóp głębiej jeszcze kopano, lód nie przestawał się pokazywać. Pan Beger zapewniał, że w sierpniu poprzedniego roku znalazł jeszcze pokład lodu gruby na 9½ stóp. Oczywiście, bagnista natura gruntu nie dozwala przeniknąć promieniom słonecznym, i tym sposobem po nadejściu pory zimowej tworzą się na powierzchni nowe pokłady lodu, nim dawniejsze miały czas się rozpuścić.
Klimat Bogosłowska dozwala wprawdzie uprawy zbóż, ale nie w każdym roku przychodzą one do dojrzałości, tak, że ta uprawa nie może przynosić pewnego zysku. Początek wiosny przypada na ostatnie dni kwietnia i na początku maja wszystko okrywa się zwykle zielonością. Zimą termometr zwykle nie spada niżej 26° i zamarzanie merkuryuszu zdarza się tylko raz we trzy lub cztery lata. Wiatry wschodni i północno-wschodni przynoszą zwykle deszcz z sobą, zachodni zaś, północno-zachodni i południowo-zachodni pogodę. Południowe wiatry są bardzo rzadkie.
Kiedy o godzinie dziesiątej wieczorem powrócono po obejrzeniu dołu, Rose i Ehrenberg użyli przechadzki po prawym brzegu Turyi, żeby stamtąd przypatrzyć się jeszcze raz wysokim szczytom Uralu. Tuż za groblą hucianą mała ścieżka prowadzi na jedną z najznaczniejszych wyżyn okolicy, na której wybudowana mała altanka: ztąd widać cały łańcuch gór. Najwynioślejsze szczyty, które z tego miejsca przedstawiają się oku, są ku południo-zachodowi: wielki Lialinskoj Kamień, na północ od tego Pawdinskoj Kamień (70 wiorst od Bogosłowska), potem Siemiczełowiecznoj i Suchoj-Kamień po nich zaś następuje najwyższy z nich wszystkich Konszekowskoj-Kamień. Po tych następuje Kirtim, prawie całkiem na zachód od Bogosłowska leżący, Kakwinskoj-Kamień, Kumba 10 wiorst, i Denieżkin-Kamień, 75 wiorst od Bogosłowska oddalony. Ostatnia z nich jest najwyższą ze wszystkich tych gór.