płókalni. Następnego dnia udali się do kopalni Preobrażeńskiej, na północo-zachód od Berezowska, obejrzeli inne płókalnie i zwiedzili trzeciego dnia, w powrocie do Ekaterynburga leżące nad jeziorem Szartasz góry.
Złoto z kopalni Berezowskich ma złotożółty kolor, zawiera jednak, według czynionego przez professora Rose rozbioru, 6-8 procentów srebra. W początkach robót górniczych w Berezowsku, obfitość złota miała być tak wielką, że tuż pod ziemią roślinną, w otwartych wszędzie chodnikach znajdywano gniazda kruszcowe z rodzimem złotem. Ilość wykopanego od r. 1754 do 1828 czystego złota wynosiła 624½ puda, a ilość przecięciowo z każdego roku 8⅓ puda. Produkcya w okresie czasu od 1800 do 1814 r., poprzedzającego odkrycie złotego piasku, była najznaczniejszą i wynosiła w roku 1810, w którym najwyżej się wzniosła, 18¾ pudów, następnie spadła znowu, tak, że w r. 1828 wynosiła tylko 4⅖ puda. Koszta wydobywania wynosiły w roku 1828 na każdy zołotnik czystego złota 8 rubli 75⅜ kop. ass., a od połowy 1754 r. do 1814 na 7 rubli 52 kop., wówczas gdy prawna wartość zołotnika czystego złota wynosi 3 ruble 5543⁄81 kop. sr., czyli około 12 rubli 80 kop. ass.; z czego się pokazuje, że kopalnie Berezowskie zawsze dość dobry dochód przynosiły.
Pokłady złotego piasku, leżące w blizkości Berezowska, znajdują się albo bezpośrednio na gruncie, w którym porobione chodniki do kopalni, albo w ich pobliżu. Jest ich wielka liczba, z których podróżni nasi zwiedzili tylko płókalnię Perwopawłowską, Maryińską, Klenowską, Kalinowkę i Nagorną. W złotym piasku tej ostatniej przed niedawnym czasem znaleziono ząb mamutowy. Kopalne szczątki wielkich przedpotopowych zwierząt dają się często w tych okolicach napotykać. W 1786 roku, w pokładzie ziemnym niziny pomiędzy kopalnią Kliuczewską a Cwietną, na pięć stóp pod powierzchnią ziemi, znaleziono ząb słoni; inny ząb mammutowy, na krótki czas przed podróżą Humboldt’a, znaleziony został w płókalni Kazionnaja Prystań, pomiędzy Bilimbajewką a Czussowają; w kilka miesięcy zaś po tej podróży, wydobyto na głębokości 21½ sążnia z pokładów złotego piasku Konewskoje, nie daleko Ekaterynburga, skamieniałą czaszkę.
Znajduje się teraz w muzeum petersburskiem najzupełniejszy szkielet mammuta, jaki kiedykolwiek znaleziono[1]. Jest on tam umieszczony w małym pokoju, obok szkieletu słonia, który wygląda jak karzeł
- ↑ Cottrell, Syberya i t. d.
