Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/347

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

bogatsi ozdabiali złotem, srebrem, drogiemi kamieniami, rzeźbą. Są także noże bronzowe i stalowe.
W Aszerade znalazł D-r Kruse, (T. II.). piękną pochwę na łańcużku ozdobnym osadzoną, od noża mającego kształt puginału, w górze rozszerzonego, zaostrzonego u dołu.
Kilka wypukłych krążków, gwoździe i kratkowana ornamentacja, przyozdabiały pochwę, zawieszoną na łańcuchu, składającym się z ogniw okrągłych, połączonych zwitkami sznurowatemi. Inna pochwa tegoż rodzaju (T. 16.), znaleziona w Aszerade, kształtu podobnego, mniéj była ozdobna.
W Szląsku znaleziony został bojowy nóż, mieczyk bronzowy bardzo kształtny, ze kształtu i ozdób, do duńskich całkiem podobny. Jest to najpiękniejszy zabytek, z epoki bronzu, w najwspanialszym jéj rozkwicie.
Noż ten szeroki i roszerzony w końcu, a linją równą ucięty, przypomina Paalstaby. Głównia jego zwęża się ku osadzie, a rękojeść kończy ogromnym, szerokim, okrągłym guzem. W rękojeści na wylot, przez rodzaj grubego gryfu, przechodzi otwór okrągły, rurkowaty, ozdobny tak, jak rękojeść cała; guz na wierzchu śpiczasto nieco zakończony, okrywają ozdoby koliste, smakownie ryte, które na główni przy osadzie, na gryfie, powtarzają się w jednym smaku. Ogół tego oręża, choć przysadzisty i ciężki, odznacza się stylem pewnym, właściwym, wyrobionym już, i nie bez wdzięku. — Noż ten znaleziony został pod Rosenthal na Szląsku na Zohtenberg (Sobotek-góra), wraz z wielą popielnicami; znajduje się w Muzeum Wrocławskiém (Büsching. 13. XXXI. 239.).
Innego kształtu rodzaj noża, który jak blacha zgięty i osadzony był rurkowato na rękojeści drewnianéj, w grubszym końcu, daje także Büsching (T. IV. 2.), w swym zbiorze starożytności szląskich.
Tamże znajduje się bronzowy tępy nóż, nasadzany także na