Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/346

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Hr. Tyszkiewicz w Badaniach swych (T. I. 3.), daje także rysunek ciekawéj broni bronzowéj, znalezionéj w okolicach Kowna, która kształtem swym i niezwyczajnością, a nareście szczególném podobieństwem do egipskiéj siekiery, na hieroglifach oznaczającéj bogów, uderza.
Jest to na rękojeści, na łokieć długiéj, osadzone ostrze, śpiczaste nakształt zęba, u nasady rozszerzone, zwężone u końca. Zdaje się, że go używać musiano jak młota do rozbijania tarcz i zbroi, rzucając jak pociskiem, lub bijąc jak toporem. Rękojeść wcale kształtna i ozdobna.
Porównanie tego oręża, z egipską siekierą na hieroglifach i rysunkiem zabytku podobnego, w zbiorze H. Abbott w Kairze (Revue archeolog.), zwraca uwagę na ich pokrewieństwo, które wskazujemy tu, z powodu wykopania w Szwekszniach bóstw egipskich.
D-r Kruse znalazł także w Kurlandji rodzaj maczugi (masse d’armes), z zawieszoną na łańcuchu kulą żelazną, używanéj w bitwach do tłuczenia zbroi i hełmów, (Erozis, Trummel, Eiserne Flegel Tab, 36, F.) Całkiem do niéj podobne, ozdobne bojowe maczugi używane u Franków, rysuje Spallart (Moyen — Age, 172. 173, 174.). Łańcuch, utrzymujący kulę i sam pocisk, nie zupełnie okrągły, dosyć są kształtne; maczugę tę znaleziono w Pilten.
Inną podobną z kulą zębatą, miał w zbiorze swym starożytności K. Swidziński, pochodzi ona z Kijowskiego.
Noże, w boju używane przez Słowian, o ile z grobowych zabyt ków sądzić można, bywały niekiedy ozdobne rękojeściami i pochwami starannie wyrabianemi. Każdy Słowianin nosił u pasa przywiązany nóż, a za pasem topor. Zwyczaju tego pozostały ślady dotąd u ludu, i wieśniak ze snu wstawszy, nie wyjdzie z chaty, dopóki noża nie uczepi. Większe noże wojenne, nie były nigdy składane jak dzisiaj; noszono je w pochwach jak miecze. Rękojeści