Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/278

keśmy wspomnieli, runy tajemne, czarnoksięzkie, które na kamieniach i pomnikach się nie znajdują, a pomnik na którymby się okazały, czynią podejrzanym.
 Brynjulfson liczy tajemniczych run do trzydziestu rodzajów, jako to: Hialmrunir, Spialdrunir, Halsrunir, Solrunir, Einhverfingar vinstri...., Hemlurunir, Innbúarunir, Jöttunvillurunir, Klapprunir. Oprócz tego są: Haugbùa-leturunir, (pismo śmierci, ), Stafkarla-leturunir (pismo żebracze), Jraleturunir (iryjskie pismo), Klualeturunir, Lappaleturunir, i to Vinda-runir, runy wenedyjskie, słowiańskie, które miano za oznaczające pismo właściwe Słowianom, a ostatecznie dziś badacze wyrażenie to, usiłują wyłożyć, jako pismo kręcone, wężowate, wite, w kręgi i sploty wiązane.
 Kamienie germańskiemi runami pisane, cytowane przez Grimm’a, są w liczbie pięciu, i znajdują się Szwecji i Norwegji; Klüwer, już po wyjściu dzieła Grimm’a, znalazł ich dwa jeszcze, na mogiłach nad popielnicami w Norwegji. Pomniki te różnią się od Skandynawskich, tak dalece, że początkowo przez Worma i Giöransona, uznane były za niepodobne do odczytania; Grimm wszakże potrafił je wyłożyć.
 Oddzielnego zupełnie rodzaju i kształtu, są runy zwane Helsingskiemi; tych jedynym zabytkiem są napisy, na pięciu kamieniach w Szwecji w Helsingland, i w Medelpad. Kształt ich odmienny i jeszcze prostszy od run zwyczajnych, tak, że na pierwszy rzut oka, bardzo są podobne do Ogunn alfabetu Druidów i do ćwiekopisma. — Run tych, także jest tylko szesnaście; kreślone w dwóch linjach równoległych, niektóre zupełnie są do siebie podobne, a znaczenie ich zależy od położenia śród linji, u góry, w dole, w pośrodku... Magnus Celsius w 1737 r. piérwszy dostrzegł, że runy Helsingskie, tém się tylko różnią od pospolitych, że w nich