Strona:Julian Jaraczewski - Bazar w Poznaniu.pdf/48

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
cznem takowego ominięciu, wtajemniczonym ogromne nastręczał zyski. Prawo przeciw lichwie zabijając kredyt, przyłożyło się do zubożenia Poznańskiego, nie z rzetelnym kredytem, lecz z lichwiarskiemi kapitałami rolnictwu i przemysłowy niby to przychodząc w pomoc.
Dla takiego banku nie chodzi nam ani o honory, ani o zaszczyty, zrzekamy się wszelkich pompatycznych nazwań; skromne nasze żądze całkowicie zaspokojone już będą, jeżeli jeden z szanownym Członków dzisiajszéj Dyrekcji da mu swą firmę, a my przy nim jako Spółka (et Comp.) gromadzić się będziemy mogli.
  1. Przez utworzenie Zakładu rolniczego, uczyć gospodarstwa, a nauce téj ważność w kraju rolniczym należną oddać.

O ile nam się zdaje, podług sumienia i przekonania staraliśmy się ocenić działanie i dążności Dr. Marcinkowskiego; tak jak wolnomyślnie nie pochwaliliśmy jego idei, dopiero „tworzenia stanu średniego” przemysłowego a nie rolniczego, jak powstajemy przeciw zabraniu 2⁄6 dywidendy Akcjonarjuszom Bazaru, tak natomiast wszelką słuszność trafności jego innych pomysłów oddać musimy. „Parcia ku wschodowi”, zalania naszych siedzib, nie możemy odeprzeć siłą, lecz nie zabroniono nam łączyć się; co brakuje tworzyć; Banki zakładać; Instytuta rolnicze fundować; aby w wiadomościach i nauce przeciwników przewyższyć naszych; aby reszcie Słowiańszczyzny któréj przednią straż od zachodu tworzymy, dawać wzór instytucji nie przez prawodawcę narzuconych, lecz z potrzeb towarzystwa i przez jego duch publicznych stworzonych; lecz tak jak w wynajęciu próżnego w Bazarze kramu, i dopiero co z zalania wodą uzyskanych piwnic, uczciwie rękami własnemi pracującemu Izraelicie Kronthal, nie widzieliśmy naszéj narodowości zagrożonéj: tak téż w fundowaniu choćby najpiękniejszych w Bazarze kramów, nie spostrzegamy jéj wzniesienia, albo majątku narodowego powiększenia.
Gdy deputowani wschowski i kościański na połączonym Sejmie (1847. roku) w Berlinie na mównicę wstępowali, aby