Ta strona została przepisana.
bogactwami, jéj cywilizacją, jeżeli miljony swych dzieci trzymać pod bronią musi, odrywać od korzystnéj pracy, bezużytecznych żywić, płody rolnicze co rok się zmniejszające widzieć, na groźny a prawie perjodyczny niedostatek być ustawioną, aby atentat 1772. na Polsce dokonany, nie powtórzył się nad Bosforem.
Widoki.
Nie należymy do liczby tych, którzy wszystko co inni dobrego zrobićby chcieli, dla tego że nie przez nas wymyślone lub wykonane, pragnęliby za złe udać; ale natomiast nie chcielibyśmy gotowéj, często dla nas szkodliwéj przyjmować opinji, lecz takową roztrząsać i na jéj utworzenie wpływać, dla tego radzibyśmy ażeby:
- W Bazarze mieć punkt zetknięcia, lecz bez odstręczenia od niego obcych; owszem zrzucając z niego niewłaściwą cechę, otworzyć go wszystkim aby jak największe przynosić mógł intraty.
- Złączywszy obie Towarzystwa własności, Bazar i nowy Dom, po odłożeniu z intraty 1⁄6 na fundusz żelazny — resztę odtąd pomiędzy Akcjonarjuszów jako Dywidendy rozdzielać.
- Jeżeli po dokonaniu poprzednich dwóch środków zaufanie wróci
- Fundować w Bazarze bank „gdzie wszyscy albo swe zasoby, albo swe oszczędności składać mogliby.” Przez czynione z niego pożyczki przyjść w pomoc cierpiącymi rolnictwu, kupiectwu lub rzemiosłom; przy jego fundowaniu wychodząc z zasady, iż pieniądz jest to towar, który swą wartość coraz zmienia; że prawo przeciw lichwie rodzi lichwę, że i mniéj dla potrzebującego jest szkody zapłacić 20 procent prowizji, niż na 5 procent nie mogąc dostać pożyczki, być przymuszonym płacić za takową 40, 80, 100, lub 200 od Sta. Przepisy prawa Powszechnego Pruskiego, jest to Babok, który uczciwych i prostaczków straczył, lecz w zrę-
