Słownik etymologiczny języka polskiego/dupło

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

dupło i dziupło, dupla i dziupla, dupa, ‘wydrążenie’, ‘wypróchniałość’, ‘dziura’, ‘rysa’, porów. czes. doupa, ‘otwór’, ‘wydrążenie’, na Pomorzu r. 1240 »dupna mogiła« (‘wydrążona, próżna’); pień pojawia się i z b, może i w dubas (obok dziubas), ‘rodzaj statku (wydrążona kłoda)’, przeważa jednak p: dupnieć, dupniasty. Inaczej w litew., gdzie b stałe: dauba, ‘parów’, ‘dół’, dubus, ‘głęboki a próżny’, dubti, ‘zapadać się’. Niem. tief, goc. diups, ‘głęboki’ (z *dhoup). P. dąbrowa, debra, dno. Służy przezwiskom dla niedołęg wszelakich: dupak (i w kartach dupak, dupek, dupnik, ‘niżnik’, ‘walet’). Prasłowo, ale u innych Słowian, Czechów, Rusi, nie oznacza, jak u nas, ‘tyłka’ (tak i u Bułgarów i Serbów); u Serbów dupljasz, a u Czechów doupnak dla ‘gołębia dzikiego’ przypominają naszego wyżej przytoczonego dubacza (że się w dziuple gnieździ?). Cerk. dupina, ‘jama’, powszechne dupło dla ‘dziupła’, na Rusi duplak i ‘barć’, duplenik, ‘miód leśny’. Nasze kurdupel zawiera toż słowo, jeśli to nie pożyczka raczej z ruskiego.