Słownik etymologiczny języka polskiego/dur

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

dur, durzyć, durzeć, durny, dureń, durak, durnica (za durno, ‘za darmo’), pień najbardziej na Rusi rozszerzony, tak, że niektóre z przytoczonych słów można wprost za rusyzmy uważać, bo jedyne durować, dziś już nie używane, wiek 16. i 17. dobrze znał; durować mawiano o ‘dobrej fantazji’ (»łacno durować, koli przystupaje«, całkiem ruskie, ‘kiedy się powodzi’). Rus. dur’, ‘głupota’, durak, dura, durnoj, ‘zły’, ‘brzydki’, durman, ‘bielon’; w serb. duriti se, durnuti se o ‘szalejącym’, słowień. o ‘odludku’ (serb. duranliw, ‘mruk’), bułg. durlŭ se, ‘gniewam się’; na Zachodzie brak słowa, oprócz nas, ale czes. durdik, o ‘gniewliwym’, durditi se na koho, ‘gniewać się’, durzmatost, o ‘nabrzmieniu’, wyraźnie do tego dur należą. Dalsze odpowiedniki: prus. dūrai, ‘płochy’, lit. padurmai, ‘gwałtownie’, grec. thuris, toż(?).