Tętniące serce/Część II/I

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Selma Lagerlöf
Tytuł Tętniące serce
Podtytuł Powieść
Rozdział Lars Gunnarson
Wydawca Wydawnictwo Polskie
Data wyd. 1922
Druk Poznańska Drukarnia i Zakład Nakładowy T.A.
Miejsce wyd. Lwów — Poznań
Tłumacz Franciszek Mirandola
Tytuł orygin. Kejsarn av Portugallien
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
CZĘŚĆ DRUGA.
LARS GUNNARSON.

Eryk z Falli i Jan ścinali pewnego mroźnego dnia zimowego drzewa w wysokopiennym lesie.
Przepiłowali gruby pień, a drzewo zachwiało się. Obaj odskoczyli na bok, by ich nie ogarnęły gałęzie padającej na ziemię jedli.
— Uważajcie, gospodarzu! — zawołał Jan — Pada na waszą stronę.
Erykowi starczyłoby jeszcze czasu na odskoczenie dalej, podczas gdy pień chylił się zwolna ku niemu. Ale ściął już dużo jedli w swem życiu, to też mniemał, iż się na tem lepiej od Jana rozumie i nie ruszył się wcale z miejsca. Za chwilę leżał na ziemi, a na nim leżały gęste konary drzewa.
Padając nie krzyknął wcale, a gałęzie przykryły go tak dokładnie, iż znikł Janowi z przed oczu i tenże mimo rozglądania się wkoło, nie widział gdzie się podział jego chlebodawca.
Niebawem posłyszał Jan głos Eryka, którego nawykł słuchać od czasów dawnych. Ale brzmiał on cicho i niewyraźnie, tak, iż ledwo mógł zrozumieć słowa.
— Idź do domu, Janie, i sprowadź ludzi i konia z saniami, by mnie zabrać z lasu.
— Możeby wydostać was wpierw gospodarzu z pod gałęzi? Czy was bardzo przygniatają? — spytał Jan.
— Rób co kazałem! — ozwał się Eryk.
Jan wiedział, że pan jego domaga się w pierwszej linji posłuszeństwa, przeto nie sprzeciwiał się.
Pobiegł ile sił w nogach do Falli. Ale do folwarku blisko nie było, przeto zeszło niemało czasu, zanim się tam dostał.
Pierwszym z pośród członków rodziny Eryka, na którego się natknął, był Lars Gunnarson, ożeniony z najstarszą córką Eryka z Falli, upatrzony na właściciela gospodarstwa, w razie gdyby stary gazda zamknął oczy.
Gdy Lars Gunnarson dowiedział się wszystkiego, rozkazał Janowi udać się do domu i zawiadomić gospodynię o tem co zaszło, potem zaś skrzyknąć młodych parobczaków. Sam Lars udał się zaraz do stajni, by zaprząc jednego z koni do sanek.
— Możeby nie mówić odrazu kobietom o nieszczęściu? — spytał Jan — Zaczną płakać i lamentować i zmarni się dużo czasu. Eryk mówił bardzo słabym głosem, leżąc pod drzewem, i dobrzeby było pospieszyć z pomocą rychło.
Od czasu kiedy Lars przybył na folwark, dbał bardzo o to, by mu oddawano zawsze winny szacunek i spełniano rozkazy, których, podobnie, jak Eryk nigdy nie cofał.
— Idź prędko, zawiadom matkę. Kobiety muszą, przysposobić łóżko, byśmy mogli położyć doń zaraz Eryka, gdy z nim przyjedziemy.
Nie pozostało teraz Janowi nic, jak tylko opowiedzieć wszystko gospodyni, a chociaż się spieszył jak mógł, znowu minęła dobra chwila, bo musiał dokładnie opisywać, jak się wszystko przydarzyło.
Wyszedłszy z powrotem na podwórze, posłyszał Jan klątwy i krzyki Larsa, dolatujące ze stajni. Lars nie umiał obchodzić się z końmi, tak że na sam widok jego wierzgały. Nie udało mu się też wyprowadzić z poza przegrody ani jednego konia przez cały czas rozmowy Jana z gospodynią.
Nie najlepiej byłby Jan wyszedł na tem, gdyby chciał pomagać Larsowi, wiedział o tem dobrze, to też miast tego wykonał drugie zlecenie i sprowadził parobczaków.
Dziwiło go tylko, że Lars nie kazał mu raczej zawołać Börjego, który młócił w stodole zboże, a posyłał go za parobkami, karczującymi krzaki w odległym, brzozowym lasku.
Jan słyszał ciągle ów cichy, słaby głos, dochodzący z pod gałęzi i przez cały czas wykonywania niepotrzebnego zlecenia nie mógł o nim zapomnieć. Głos ten nie brzmiał już teraz rozkazująco, ale prosił żałośnie Jana, by się spieszył.
— Zaraz! zaraz! — szeptał w odpowiedzi i doznawał tego samego wrażenia, co we śnie, gdy kogoś trapi zmora, a mimo wysiłku nie może się zbudzić.
Lars zaprzągł nareszcie konia, ale z domu wyszły kobiety i poradziły, by wziął słomy i koce. Było w tem wiele słuszności, tylko naturalnie nim się wszystko znalazło, upłynęło znowu sporo czasu.
Wyjechali nareszcie z bramy, a na saniach siedział Lars, Jan i jeden parobek. Ale zaledwo dotarli do skraju lasu, Lars zatrzymał konia.
— Przewraca się człowiekowi w głowie, kiedy otrzyma tego rodzaju wiadomość! — powiedział — Teraz dopiero przypomniałem sobie, że przecież powinniśmy zabrać Börjego, który młóci w stodole.
— Dobrzeby było mieć go! — zauważył.Jan — Ma dwa razy tyle siły, co my wszyscy razem.
Lars rozkazał parobczakowi skoczyć na folwark i przyprowadzić Börjego.
Znowu zabrało to dużo czasu.
Jan siedział bezczynnie na saniach i dumał. Miał wrażenie, że się w nim otwiera jakaś głęboka, czarna przepaść, pełna groźnych straszydeł i zjaw. Jednocześnie zaś wiedział, że to nie żadna przepaść, ale że wytwarza się w nim pewność, iż przybędą zapóźno.
Parobczak i Börje przybiegli zadyszani i teraz można już było wjechać w las.
Ale posuwali się bardzo powoli. Lars wyprowadził ze stajni i zaprzągł do sani starą, potykającą się kasztankę. Jeśli, jak wspomniał, przewróciło mu się w głowie, to był tu oczywisty dowód, że mówi prawdę.
Po chwili stwierdził ponownie, że w głowie jego zapanował jakiś bezład. Zaledwo znaleźli się w lesie, chciał skręcić w niewłaściwą stronę.
— Nie tędy! Nie tędy! — powiedział Jan — Po tej stronie są lasy storsnipskie, my zaś jechać musimy na przełęcz Lobby.
— Wiem, wiem! — odparł Lars, ale tam dalej jest linja regulacyjna przez las, którą prędzej da się przejechać niż tędy.
— Cóżby to mogła być za linja regulacyjna? — spytał Jan — Nie widziałem dotąd w tej stronie żadnej linji regulacyjnej.
— Ano to ją zobaczysz! — odrzekł Lars.
Chciał jechać dalej w tę samą stronę, ale Börje stanął po stronie Jana i Lars musiał ustąpić. Zanim spór został załagodzony, upłynęło znowu dużo czasu, a Jan czuł, że ciałem jego wstrząsa lodowaty dreszcz. Zdawało mu się, że jego ręce i nogi są jakby obce, obumarłe i bez życia i nie mógł się poruszyć.
— Wszystko jedno! — pomyślał — I tak przyjedziemy zapóźno. Gdy staniemy na miejscu, Eryk nie będzie już potrzebował naszej pomocy.
Stara klacz przedzierała się z trudem przez las, ale siły jej nie stało do tego zadania. Źle była podkuta i raz po razu potykała się na korzeniach, gdy zaś droga wiodła pod górę, dwaj jadący musieli zsiadać i iść obok sań. W wysokopiennym zaś lesie, gdzie nie było przejechanej drogi, koń stał się raczej zawadą, jak pomocą.
Ale w końcu przybyli na miejsce wypadku i okazało się, że stan Eryka jest wcale dobry. Ani go drzewo nie przycisnęło, ani też nie odniósł złamania żadnego członka. Na lewem biodrze gałęź zdrapała mu skórę i była tu dość duża rana, ale wyleczenie nie przedstawiało żadnych trudności, ani nie budziło obaw.
Gdy Jan następnego ranka stawił się do roboty na folwarku, powiedziano mu, że Eryk ma silną gorączkę, wielkie bóle i leży w łóżku.
Zaziębił się silnie, leżąc przez długi czas na śniegu, zanim nadeszła pomoc. Z zaziębienia wywiązało się zapalenie płuc, a w czternaście dni po wypadku Eryk z Falli zakończył życie.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: Selma Lagerlöf i tłumacza: Franciszek Mirandola.