Przejdź do zawartości

Strona:Wolter - Powiastki filozoficzne 01.djvu/272

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
MIKROMEGAS.[1]
HISTORYA FILOZOFICZNA.
(1752.)

I. Podróż pewnego mieszkańca gwiazdy Syryuszowej na planetę Saturna.

Na jednej z planet kręcących się dokoła gwiazdy imieniem Syryusz, żył pewien młody człowiek, bardzo rozgarnięty, którego miałem zaszczyt poznać w czasie ostatniej podróży jaką podjął na nasze mrowisko. Nazywał się Mikromegas, które to imię bardzo jest właściwe dla wszystkich wielkości. Miał ośm mil wysokości; przez ośm mil, rozumiem dwadzieści cztery tysiące kroków geometrycznych, po pięć stóp każdy.
Ten i ów z geometrów, ludzi niezwykle użytecznych ludzkości, weźmie natychmiast pióro do ręki, i wykryje, iż, skoro p. Mikromegas, mieszkaniec sfery Syryusza, liczy, od głowy do nóg, dwadzieścia cztery tysiące kroków, co czyni sto dwadzieścia tysięcy stóp królewskich, my zaś, mieszkańcy ziemi, liczymy tylko pięć stóp, a nasza ziemia ma dziesięć tysięcy mil obwodu, znajdzie, powiadam, iż glob, który go wy-

  1. Mikromegas, fantastyczne imię ulepione z dwóch greckich wyrazów: micros, mały i meqas, duży. Utwór ten, skreślony pod wpływem podróży Guliwera, zawiera sporo złośliwych aluzji pod adresem Fontenella, sekretarza Akademii, który przedstawiony jest tu pod postacią karła z Saturna. Fontenelle, wówczas starzec 95 letni, zażywał ogromnego powodzenia jako popularyzator zdobyczy wiedzy przyrodniczej, dla użytku światowej publiczności; najgłośniejsze są jego Rozmowy o mnogości światów, przedstawione istotnie w rozmowie z margrabiną de Lambert.