Strona:William Shakespeare - Burza.pdf/25

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

rycznych utworów, rozsianych po dramatach zostały zamieszczone w zbiorze The Passionate Pilgrim (Zakochany Pielgrzym), wydanym przez rozbójniczego nakładcę Will. Jaggarda pod nazwiskiem Szekpsira; reszta jednak utworów tego zbioru jest wątpliwej autentyczności, a kilka z nich to notorycznie utwory innych autorów. Zbioru tego zatem nie bierze się pod uwagę.
Sonety. Z powyższych dzieł dwa poematy: Wenus i Adonis i Porwanie Lukrecji nie dorzucają szczegółów osobistych, prócz wspomnianych przedmów, polecających je opiece lorda Southampton. Natomiast cykl sonetów wywołał cały szereg rozpraw, które chcą widzieć w nich obfite źródło autobiograficzne, opierając się na lirycznym charakterze tych utworów, który z natury rzeczy jest wykładnikiem przejść osobistych poety. Co do sonetów szekspirowskich zasada ta nie może być w całej pełni stosowaną.
Okres literatury elżbietańskiej roi się poprostu od zbiorów sonetów. Forma ta, wprowadzona przez Surreya i Wyatta w latach 30-tych XVI w. do Anglji, przyjęła się w kilkadziesiąt lat później, w epoce właściwego renesansu, tak silnie, że stała się modą, z mody przeszła w manierę. — Wypada zaznaczyć, że sonet ten nie był tak kunsztowny, jak romański; składał się z 3 zwrotek czterowierszowych, rymowanych abab każda, i końcowego dwuwiersza, zamiast zatem 4, względnie 5 rymów posiadał ich 7. W formę sonetu ubierano już nietylko miłosne przeżycia i marzenia, ale dydaktyczne i polityczne pomysły, panegiryki i dedykacje. Krótka, skoncentrowana forma nie przeszkadzała gadulstwu grafomanów; zamiast jednego sonetu, pisali na ten sam temat po kilkanaście. Nie należy zapominać, że stoimy tu u wrót wielkiej literatury, że do pracy literackiej zabierało się wielu nieproszonych, że w najlepszym razie te tomy wydanych wierszy są ćwiczeniami w poezji. Mnogość tych ćwiczeń pozwoliła na wielki rozkwit poezji w cza-