stopniu, iżby nie mógł korzystać ze skarbów tych literatur, wtedy dla świata dostępnych, a mówi tylko, że Ben Jonson był tych języków wybornym znawcą i cenił to sobie wysoko, może nawet za wysoko.
Teorja »bakonizmu«, zrobiwszy na początku wrażenie, zdawała się zasypiać w krytycznej literaturze; przypomniała się publiczności jednak w 1922/3 przez odkrycie rzekomej autobiografji Bacona, zawartej w jednem z jego późniejszych dzieł, zanotowanej kryptograficznym sposobem przy użyciu różnych typów czcionek drukarskich. Dokładną cenę tego odkrycia zawiera artykuł prof. Tarnawskiego (Przegląd Warszawski, — czerwiec 1923). W r. 1907 pojawiła się również hipoteza wypowiedziana przez K. Bleibtreu’a, że »autorem Shakespeare’a« jest Roger Manner, 5-ty lord Rutland (1576—1612), — ta hipoteza jednak jeszcze mniej ma szans, niż teorja Bacona, do przyjęcia przez krytykę ogólnoeuropejską. Że »zagadka« szekspirowska nie daje uczonym spokoju, dowodzi książka profesora paryskiego, doskonałego mediewjalisty, Abla Lefranca: Sous le masque de William Shakespeare (1921), według której owym ukrywającym się za maską Szekspira wielkim dramaturgiem jest 6-ty Lord Derby. Argumentacja Lefranca jest jednak słaba, dowody — tak negatywne, jak pozytywne — zupełnie do hipotezy jego nie przekonywają. Dzisiaj zatem pole walki należy wciąż jeszcze do »ortodoksów stratfordzkich«, jak nazywają ich złośliwie krytycy, nieuznający autorstwa Szekspira.
Pierwsza biografja Szekspira. Pierwszą biografję Szekspira spotykamy dopiero prawie w 100 lat po jego śmierci, w r. 1709, umieszczoną jako wstęp do pierwszego krytycznego wydania, dokonanego przez Mikołaja Rowe, który w ten sposób stał się ojcem całej szek-
