Wydzielenie św. Wojciechowi osobnego zakresu działania nie stanowiło jeszcze utworzenia odrębnej dyecezyi, gdyż do tego potrzeba było w pierwszym rzędzie zezwolenia papieskiego, ale było próbą urzeczywistnioną niedługo potem w sposób prawny, dzięki męczeństwu św. Wojciecha, które otoczyło aureolą Polskę i Bolesława. W tem też zapewne rozumieniu wspomina i Gallus (l. c. 19), że Gaudenty był »S. Adalberti frater et successor«, a słowom tym nie można odmówić wszelkiego znaczenia, tem bardziej, że tradycya późniejsza św. Wojciecha między arcybiskupów gnieźnieńskich zalicza[1]. I rzeczywiście podówczas już musiał istnieć w umyśle Bolesława plan zorganizowania Kościoła polskiego i podziału państwa na dyecezye, bo i Chrobry starał się upewnić w posiadaniu zdobyczy tak zapomocą silnej organizacyi państwowej, jak i zapomocą kościelnej. Lecz bez zezwolenia papieża i cesarza niepodobna było planu tego przeprowadzić, należało więc o nie się postarać, a w razie potrzeby przyjąć w zamian pewne zobowiązania. Ottona III. oddanego zupełnie celom kościoła, który tak wielką czcią i uwielbieniem dla św. Wojciecha[2] był przejęty,
- ↑ Miracula S. Adalberti c. 5. (MP. IV. str. 231), tudzież MP. III. str. 333, 391, 405 (katalogi bisk. krak. i arcyb. gnieźn.), 587, 617 (Kron. pol.), 670 (Annal. Sil. comp.), 762 (Kron. o Piotrze Wł.). Liske w przedmowie do wydania Katalogu arcyb. Gnieźn. (MP. III. str. 385) sądzi słusznie, że wiadomość ta znajdowała się już w znacznie dawniejszych od Długosza katalogach (por. Semkowicz, Krytyczny rozbiór Dziejów polskich Jana Długosza str. 88).
- ↑ Być może, że i węzły krwi bliżej ich łączyły. Teige, (Eine Bemerkung zur Genealogie des sächsischen Kaiserhauses, Forsch. zur deutsch. Gesch. T. 26 z r. 1886.), kreśli na podstawie najnowszych wyników nauki genealogią św. Wojciecha, wykazującą pokrewieństwo jego z domem saskim. Matka św. Wojciecha miała zaś być córką Radsława księcia na Zlicku.
