Strona:Volumina legum T. 7.djvu/008

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
O dyssydentach.

Dyssydentom in religione Christiana w Koronie y W. X. Lit. znayduiącym się, tak co do osob, iako y dobr ziemskich dziedzicznych tylko, tudzież rowności szlacheckiey, zupełny pokoy, według konstytucyi 1717 y ostatniey Konfederacyi 1733 konstytucyą 1736 ztwierdzoney, zachowuiemy, tollendo omnes abusus, ktore zaszły przeciwko wspomnionym konstytucyom, et praecavendo viam agendi contra infractores et transgressores tychże konstytucyi, ad cujusvis instantiam, in quovis foro competenti.

O Aryanach.

A na Aryanow, Kwakrow, Mennonistow, Anabaptystow, y apostatow, wszystkie dawne prawa, osobliwie Konfederacyą roku 1733 ponawiamy, y aby wszelkie Urzędy iurysdykcyą maiące, one, na czyieżkolwiek poparcie prawne, do exekucyi przywodziły, mocą teraźnieyszey Konfederacyi wskazuiemy.

Iakiego Krola obierać.

Gdy ten iest osobliwy narodu naszego zaszczyt, że sami sobie Krola obieramy, nie tego, ktoregoby samo urodzenia przez sukcessyą iuż do tronu wyznaczyło, lecz tego iedynie, ktorego sami sądziemy za naygodnieyszego, y naysposobnieyszego do uszczęśliwienia oyczyzny; więc mocą teraźnieyszey ustawy oświadczamy, iż na przyszłey da Bog Elekcyi, takiego nam trzeba obrać Krola, ktoryby z oyca y matki szlachectwem Polskim zaszczycony, w wierze Swiętey Katolickiey zrodzony, pod prawem rowności żyiący, znaiomość praw oyczystych z wychowania powziąwszy, umiał tychże utrzymanie y poprawę wraz z nami popierać skutecznie, maiąc do tego przymiotow y wieku sposobność.
A ieżeliby się kto taki w Koronie, lub W. X. Lit. znaleść mogł, ktoryby zagranicznego do Korony pretendenta promowował, y na utrzymanie onegoż pieniądze brał, było mu to iawnie dowiedziono, tedy takowy nietylko za nieprzyiaciela oyczyzny exnunc declaratur, ale też takowego substancya confiscationi podpadać ma, salvis creditorum summis et uxoreis juribus.
Iako zaś do Iaśnie Oświeconego Xcia Imci Prymasa iedynie należy nominować obranego Krola, tak zachowuiąc w całości prerogatywy Prymacyalney godności, konstytucyą roku 1736 względem nominacyi y koronacyi Krolow stwierdzone, nikomu na uymę ich nic czynić nie dopuściemy. A gdyby ktorykolwiek z Ich Mciow XX. Arcy-Biskupa, lub Biskupów, involando in jus Primatiale ważył się, oprocz Xiążęcia Imci Prymasa, nominować albo koronować przyszłego Krola, lub uniwersały na iakikolwiek ziazd publiczny wydawać, czyli iakimkolwiek sposobem wdawać się w rzeczy dostoyności y powadze Prymacyalney szczegulnie należące, albo dystynkcyi iakiey, naprzykład baldachimu, Prymasom tylko własnego, sobie przywłaszczać, na takiego rygor wszystkich praw, y Konfederacyi dawnieyszych ponawiamy y ściągamy, mianowicie konfiskacyą dobr dziedzicznych, y sekwestracyą prowentow dobr duchownych przez zwierzchność przyzwoitą, a in casu strzeż Boże! infirmitatis Xcia Imci Prymasa, na ten czas mieysce Iego pierwszy Biskup z Prowincyi Wielko-Polskiey przytomny zastępować ma, nie inaczey iednak, tylko za wyraźnym tegoż Xcia Imci Prymasa oświadczeniem. Nie wprzod iednak Xiążę Iegomość Prymas do prawnego ogłoszenia obranego Krola przystąpi, aż się po trzykroć spyta: ieżeli iest wszystkich na to zgodne zezwolenie. Obrany zaś Krol wszystkie prawa, przywileye i wolności nasze, ktore nam są od Nayiaśnieyszych Krolow Panow naszych pozwolone, oraz pacta conventa, ktore mu podane y wzaiemnie umowione będą, poprzysięże, nie odmieniaiąc nic przysięgi Nayiaśnieyszych Krolow Polskich Henryka, Stefana, Zygmunta III, Władysława IV, Iana Kazimierza, Michała, Iana III, Augusta II, y Augusta III, świeżo zeszłego, Koronie Polskiey y W. X. Lit. oraz przyłączonym y inkorporowanym Prowincyom uczynioney, y to wszystko konstytucyami Seymowemi utwierdzić przyrzecze.

Ułożenie pactorum conventorum.

Pacta conventa między obranym przyszłym da Bog Krolem Imcią a Rzecząpospolitą, lubo przeszłą Konfederacyą r. 1733 do Seymu Elekcyinego były odłożone, My iednak maiąc tę przezorną baczność, iż wiele na ich rozważnym ułożeniu Rzpltey uszczęśliwienie zależy, tudzież aby to wielkiey wagi dzieło nie skwapliwie, lecz z pożytkiem dobra pospolitego zproiektowane być wcześnie mogło, y nie zatrudniało napotym Seymu Elekcyi; przeto wyznaczenie na ten koniec Deputacyi od Stanow Rzeczyposp. oboyga narodow, pod prezydencyą I. O. Xiążęcia Imci Prymasa, y przy Ministrach Status potrzebne być sądziemy, y do ułożenia proiektu, ktory na Elekcyi ma być proponowany, y w ktorym ten punkt między inszemi, ażeby Krol Imć przyszły w Polskim stroiu chodził, do wpisania zalecamy; z Senatu: Wielebnych IchMciow XX. Ignacego Massalskiego Wileńskiego, Hieronima Szeptyckiego Płockiego, Iozefa Załuskiego Kiiowskiego Biskupow; Wielmożnych Michała Massalskiego Kasztelana Wileńskiego Hetmana W. X. Lit. Kazimierza Dąbskiego Sieradzkiego, Andrzeia Zamoyskiego Inowrocławskiego, Ignacego Cetnera Bełskiego, Stanisława Bernarda Gozdzkiego Podlaskiego, Konstantego Ludwika Plattera Mścisławskiego Woiewodow; Iozefa Miełżyńskiego Poznańskiego, Rocha Zbiiewskiego Kaliskiego, Andrzeia Moszczeńskiego Inowrocławskiego, Urodz. Iozefa Iaklińskiego Oświecimskiego Kasztelanow. Z Stanu Rycerskiego. Z Małey Polski UU. Franciszka Rzewuskiego Pisarza Polnego, Stanisława Lubomirskiego Strażnika Koronnych, Tadeusza Dziedoszyckiego Podkomorzego Halickiego, Iana Kaietana Ilińs-