Strona:Theodore Roosevelt - Życie wytężone.pdf/39

cają na Filipinach pod pretekstem, żeby zostały neutralnemi. Układ doszedł do skutku przeważnie dlatego, że wszystkie narody przystąpiły do niego z dobrą wolą, aby załatwić sprawę sprawiedliwie dla wszystkich. W porozumieniu przedwstępnem rzecznikami Ameryki i Niemiec byli pp. Tripp i bar. Sternburg. Żadna trudność nie może nigdy wyniknąć między Niemcami a Stanami Zjednoczonemi, która nie byłaby załatwiona obopólnem zadowoleniem, jeżeli układy będą prowadzone przez przedstawicieli obu mocarstw, podobnych do wyżej wymienionych. Jest rzeczą niezbędną, aby przystępować do obrad nie z pragnieniem przewyższenia jeden drugiego, ale spełnienia dzieła równej i ścisłej sprawiedliwości i wprowadzenia systemu, który będzie czynny, szanując skrupulatnie cześć i interesy wszystkich zainteresowanych.
 Narody, które rozszerzają swoje władania, i te, które tego nie robią, mogą w końcu zniknąć z powierzchni ziemi; ale pierwsze pozostawiają po sobie spadkobierców i pamięć pełną chwały, a drugie nie pozostawiają po sobie nic. Rzymianie rozszerzali się i pozostawili po sobie pamięć, która wywarła głęboki wpływ na historyę ludzkości, a ponadto zostawili jako spadkobierców swego ciała, a nadewszystko swego języka i kultury, narody łacińskie Europy i Ameryki. Tak samo dziś, wielkie narody ekspansywne pozostawiają w spadku przyszłym wiekom wielkie wspomnienia, następstwa swych zdobyczy i narody, które z nich powstały, a Anglia ukazuje się jako arcytyp i najlepszy egzemplarz wszystkich tych potężnych narodów. Ale ludy, które nie