Strona:Theodore Roosevelt - Życie wytężone.pdf/37

jak wygrał, kiedy Anglia posuwała się równocześnie w Azyi i w Afryce, w Kanadzie i Australii. Nadewszystko była to wielka wygrana dla sprawy pokoju. Rządy prawa i porządku nastąpiły po rządach krwawych i barbarzyńskich. Dopóki wielkie narody cywilizowane nie zajęły tam swoich posterunków, nie było tam nic innego, prócz krwawych gwałtów.
 Toż samo było cechą historyi naszego własnego kraju. Z natury rzeczy cała nasza historya była historyą ekspansyi. Pod Washingtonem i Adamsem rozszerzaliśmy nasze posiadłości ku zachodowi aż do Mississipi; pod Jeffersonem rozkrzewialiśmy się poprzez kontynent aż do ujścia Kolumbii; pod Monroêm zajęliśmy Florydę; potem Teksas i Kalifornię, i nareszcie, dzięki zręczności Sewarda, Alaskę, podczas gdy pod rządami wszystkich proces ekspansyi na wielkich równinach i w górach Skalistych szedł coraz szybciej i z coraz większą energią. Póki tylko mieliśmy granice, cechą główną życia pogranicznego była walka bez końca między kolonistami a czerwonoskórymi. Czasami bezpośredni powód do walki leżał po stronie białych, a czasami po przeciwnej, ale ostateczną przyczyną było to, że stykaliśmy się z krajem zajętym przez dzikich lub pół-dzikich. Kiedy w ekspansyi docieramy do Kanady, niema żadnej obawy wojny; tak samo, kiedy docieramy do dobrze zorganizowanych okręgów Meksyku. Ale wszędzie gdzieindziej wojna musiała trwać, póki nie zajęliśmy kraju i wówczas następował natychmiast pokój, nieprzerwany aż do