Strona:Theodore Roosevelt - Życie wytężone.pdf/153

stwo w jego interwencyi między człowiekiem, a człowiekiem, między interesami a interesami. Wszystko, co można powiedzieć, jest to, że z jednej strony wysoce niepożądanem jest osłabianie inicyatywy indywidualnej, a z drugiej, że w coraz to zwiększającej się ilości wypadków będziemy usiłowali ograniczyć spryt, jak w przeszłości ograniczaliśmy siłę. Jest rzeczą nietylko w wysokim stopniu pożądaną, ale i konieczną, aby istniało prawodawstwo w celu starannego opiekowania się interesami robotników i w celu przeprowadzenia różnicy na korzyść pracodawcy uczciwego i. ludzkiego, usuwając szkodę, jaką ponosi przy porównaniu ze współzawodnikami, pozbawionymi skrupułów i sumienia, którzy będą postępowali dobrze jedynie w obawie kary.
 Prawodawstwo nie może również ograniczać się wyłącznie tem, co nazywano zagadnieniami pracy. Wielkie majątki indywidualne i zrzeszone, szerokie kombinacye kapitałów, które cechują rozwój naszego systemu przemysłowego, stwarzają warunki nowe i z konieczności wywołują zmianę w dawnem stanowisku państwa i narodu wobec własności. Prawdopodobnie słusznem jest mniemanie, że znaczna większość majątków, które teraz istnieją w tym kraju, została zebrana bez krzywdy naszego ludu, ale jako rezultat przypadku, jako nagroda wielkich zysków za usługi oddane społeczności, i to bez względu na świadome cele tych, którzy zebrali majątki. Wrzawa, podnoszona przeciwko ludziom bogatym, jako takim, ma uzasadnienie niezmiernie tylko ograniczone; zdawałoby się niepotrzebnem stwierdzanie, że każde wezwanie, które pośrednio lub bezpośrednio dąży