Strona:Stary Kościół Miechowski.djvu/282

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

nicy zatrzymali się u cystersów w Rudach i tu chłopiec spodobał się opatowi Galli’emu (zm. 1798), który namówił go, żeby został. Domes uczył się następnie handlu u brata opatowego, kupca w Gliwicach, aż wreszcie otworzył samodzielne przedsiębiorstwo w Czeladzi. (W latach 1795— 1806 Czeladź i okolica należały do Prus i zwały się Nowym Śląskiem.) Tu ożenił się Domes z Julją Fabrici i miał z nią 6 dzieci. Trzech chłopców i jedna córka umarło w dzieciństwie. Z pozostałych córek młodsza Tekla wyszła za polskiego urzędnika Osłońskiego, a najstarsza Marja za kupca wrocławskiego Franciszka Arezina. Nie czując się po stracie 4 dzieci dobrze w Czeladzi, kupił Domes w r. 1812 za 37.000 talarów Miechowice, w których niegdyś nocował jako biedny chłopiec. Podźwignął tu gospodarstwo i zbudował w r. 1817 dla najstarszej córki zamek. Dbał również o kościół parafjalny. Umarł w Miechowicach 1835 r. Z Krakowa więc Domes nie pochodził, a wzmianka o Krakowie, powtarzająca się w podobnym związku V 547, świadczy o żywych stosunkach handlowych między Krakowem a Śląskiem, trwających do r. 1846.
W.  476 smędu — swądu, dymu. Wyraz powtarza się jeszcze: IV 512, 533, 535, V 688 i Góra Chełm. II 247.
W.  482 przy gruszy fiślikowej — gruszy, rosnącej na dawnej posiadłości zmarłego już żyda Fiślika, p. obj. II 243.
W.  487 wrzasknie — wrzaśnie, forma, utworzona pod wpływem rzeczownika: wrzask, natomiast IV 507: wrzasnął.
W.  487 nim — gdy, patrz obj. I 296.
W.  491 wrotycą — wrotyczem wzgl. wrotyczą (tanacetum), rośliną z gatunku szałwji, z rodziny złożonych.
W.  499 potakiwa — p. obj. III 388.
W.  503 żegna się — robi znak krzyża.
W.  506—507. — O rymie, a raczej asonansie: ciasną-wrzasnął p. obj. I 75— 76.
W.  511 tygle — naczynia kamienne lub żelazne.
W.  517 gore, gore — pali się. Czasownika: gorzeć używa Bonczyk częściej w formach z -r niż -rz, np. gore VI 36, 45, VII 202, wygorało Góra Chełm. III 218, gorało Góra Chełm. VI 251, natomiast: gorzało tylko St. Kościół Miech. VI 37.
W.  520 Rząd miechowski czytawszy listy prezydenta — zarząd gminny Miechowic, przeczytawszy pismo prezydenta rejencji opolskiej. Użycie określenia: rząd dla władzy wiejskiej, łącznie z nieliterackim imiesłowem