Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/426

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

(ob. Rosyjskie sekty), przyjęli zasady Tołstoja wspólności majątkowej, wstrzymywania się od mięsa i dążenie do zaniku rodzaju ludzkiego przez zaniechanie stosunków płciowych. Wysiedleni przez rząd rosyjski do gubernji tyfliskiej, wkrótce potem wyemigrowali do Kanady.

Wesley Jan i Karol, ob. Metodyści.

Westa, starorzymska bogini ogniska domowego (ob. Rzymska religja).

Westalki, kapłanki Westy (ob. Rzymska religja).

Wędrowny Kościół (ecclesia ambulatoria) ob. Inspiracyjne gminy.

Węgry, królestwo konstytucyjne, na mocy traktatu w Trianon zredukowane do 28% dawnego obszaru, liczy około 8 miljonów mieszkańców, w tem 64% katolików. A mianowicie spis ludności z r. 1920 wykazuje: katolików obrządku łacińskiego 5,097,000, katolików obrządku grecko-rusińskiego 157.000, ewangelików (reformowanych) 1,670,000, luteranów 497.000, prawosławnych 51.000, unitarjuszów 6.000, żydów 473.000, innych wyznań 28.000. Katolickie Węgry dzielą się na trzy prowincje kościelne: Gran (Ostrzygom, Erztergom), Erlau i Kalocsa. Arcybiskup w Ostrzygomiu nosi tytuł prymasa Węgier. Katolicy obrządku grecko-rusińskiego (unici) należą do diecezji w Hadju-Dorog.

Węże uchodzą w religjach Wschodu za wcielenie demonów, zwierzęta tajemnicze, przebywające w ruinach i na pustyni. Według Genesis (I księga Mojż. Rozdz. III, 14-15), wąż jest przyczyną upadku pierwszych ludzi i zostaje za to przeklęty jako symbol grzechu. W arabskiej wierze ludowej dżinny (ob. Ginny) przybierają postać wężów. Wąż uchodzi jednak również za symbol życia, zdrowia i mądrości. Wąż miedziany, zawieszony na żerdzi, ukazywany przez Mojżesza żydom na pustyni, uzdrawiał ich od ukąszenia wężów jadowitych (Księgi Liczb, XXI, 8-9) i był przechowywany w przybytku, a potem w świątyni Jerozolimskiej. Dopiero król Ezechjasz (ok. r. 720 przed Chr.) zniszczył go, żeby usunąć powód do bałwochwalstwa (IV. Król. XVIII. 4). Jako bóstwo starobabilońskiego miasta Der, wąż nazywa się „panem życia“. Za symbol życia uchodzi także u Fenicjan i Greków. Umieszczają go na laskach lekarzy (Asklepios, Eskulap), kapłanów i dostojników. W związku z demonicznemi właściwościami, przypisywanemi wężom, jest istniejący dotychczas na Wschodzie zawód zaklinaczy wężów. Wspomina o nich II księga Mojżesza (VII 11 — 12) oraz pisarze starożytni Aristoteles, Plinius, Strabo i Vergilius.

Wiara, obejmująca zasady pewnego systemu religijnego, jest aktem zgody umysłu, który uznaje wyobrażenia w nich zawarte za rzeczywistość teraźniejszą, przeszłą lub przyszłą. Wiara w dogmaty religijne (ob. Dogmat) polega na zaufaniu w nienaruszalny autorytet ich źródła, jak osoba założyciela religji, objawienie, natchnienie proroków, tradycja i t. p. oraz na wewnętrznem przekonaniu, że te dogmaty są jedyną prawdą. Według nauki Kościoła katolickiego, wiara jest cnotą nadprzyrodzoną, przez którą natchniony umysł ludzki uznaje jako prawdę to, co Bóg objawił, dla powagi Boga objawiającego, który nie może ani się mylić, ani w błąd wprowadzać. Wedle tej nauki, wiara jest nie tylko aktem umysłu, ale i wolnej woli i łaski, której Bóg nie odmawia żadnemu człowiekowi dobrej woli. Przedmiot wiary, czyli dogmaty, oddane pieczy Kościoła katolickiego jako „skarb wiary“ (depositum fidei), nie jest, według nauki tegoż Kościoła, doktryną formalnie zakrzepłą, czemś w rodzaju martwego kapitału, lecz organizmem żywotnym, gdyż dogmaty te posiadają nadprzyrodzony pierwiastek życiowy, który powoduje ich rozwój. Ten rozwój wiary odpowiada potrzebom i warunkom czasu w stosunku do postępu wiedzy i rozwoju kultury. Jest on organicznym wzrostem żywego organizmu, nie zaś zmianą jego istoty lub rozkładem. Postęp czyli rozwój wiary objawia się w tem, że z biegiem czasu dogmaty wiary, nie zmieniając w niczem swej istotnej treści, stają się dla umysłu ludzkiego coraz jaśniejsze i wyrazistsze (ob. Dogmatów historja).

Wiara martwa, ob. Dobre uczynki.