przed Chr.) a Herod Wielki, panujący od r. 37 do 4 przed Chr., powiększył i upiększył budowę Zorobabela. W r. 70 po Chr. zburzyli ją Rzymianie. Obydwie budowle, Salomona i Zorobabela, były zbudowane według tego samego planu, co przenośna świątynia, używana przez Izraelitów w czasie wędrówki przez pustynię (ob. Przybytek). A mianowicie zawierała t. zw. miejsce najświętsze, gdzie w świątyni Salomona mieściła się arka przymierza, miejsce święte, w którem stał świecznik mojżeszowy i stół z chlebem pokładnym (w świątyni Salomona prócz tego 10 świeczników i 10 stołów) oraz ołtarz kadzielny. Z dwóch dziedzińców jeden był przeznaczony dla kapłanów, drugi dla ludu.
Święcenia. W katolickiem prawie kanonicznem święcenie (ordynacja) oznacza 1) akt władzy biskupiej, ceremonję, przez którą przyjmujący święcenie (ordynand) otrzymuje władzę udzielania sakramentów i sakramentaljów lub zdolność posługiwania przy ich udzielaniu zależnie od stopnia święcenia, oraz 2) samą władzę, otrzymaną przez przyjęcie święceń. Święcenie jest sakramentem, ustanowionym przez Chrystusa (ob. Kapłaństwo, III). W Kościele rzymsko-katolickim jest siedem święceń: trzy większe, t. j. kapłaństwo, diakonat i subdiakonat i cztery mniejsze, t. j. akolitat, egzorcystat, lektorat i ostjarjat. Osobnym stopniem święceń jest episkopat, czyli sakra biskupia, nadająca pełnię władzy kościelnej w obrębie diecezji. W Kościele wschodnim są dwa święcenia większe, t. j. kapłaństwo i diakonat, oraz dwa mniejsze, t. j. hipodiakonat i lektorat. Zwyczajnymi szafarzami święceń są biskupi, nadzwyczajnymi zaś opaci, którzy mogą wyświęcać podwładnych sobie zakonników, nie będący biskupami kardynałowie, wikarjusze apostolscy, prefekci apostolscy i prałaci udzielni, na własnem terytorjum, mogą udzielać tonzury (ob.) i święceń mniejszych. Odstępy czasu, które według prawa kanonicznego muszą być przy święceniach zachowane, czyli t. zw. interstycja, przeznaczone są na ćwiczenia w wykonywaniu przyjętego święcenia i wynoszą przy święceniach większych trzy miesiące lub więcej aż do roku, przy święceniach mniejszych zaś według uznania biskupa.
Święci. Każda religja wytwarza właściwe sobie pojęcie świętości. Polega ona albo na stosunku pewnych osób lub rzeczy do bóstwa, albo na wywołującym cześć przymiocie, złączonym integralnie z osobą lub rzeczą. Znane w religjach ludów pierwotnych t. zw. tabu (ob.), czyli osoba lub rzecz, obdarzona tajemną siłą, wzbudzająca cześć lub strach, jest najprymitywniejszem pojęciem świętości, które nie rozróżnia pomiędzy bóstwem jako źródłem świętości a przedmiotem czci lub strachu. Na wyższym stopniu stoi pojęcie świętości, związanej z osobami, które wyłącznie poświęcają się służbie bóstwa (kapłanów, proroków) lub z rzeczami, przeznaczonemi do celów kultu religijnego. Rzeczy takie są, według prawa rzymskiego, wyłączone od pospolitego użytku, wyjęte z obiegu.
Chrześcijańskie pojęcie świętości osoby oznacza wyłącznie przymiot, będący odbiciem świętości bożej, i wyłącznie tylko ten przymiot świętego jest przedmiotem czci. Świętymi nazywa Kościół katolicki osoby zmarłych, którzy przez swoje cnoty i zasługi stali się godnymi być pośrednikami i orędownikami żyjących w mistycznym organizmie Kościoła (ob. Obcowanie świętych). Cześć świętych powstała z czci dla męczenników. Pierwszy jej dowód pisemny napotykamy w II wieku w liście gminy chrześcijańskiej W Smyrnie, która w r. 155 prosi namiestnika rzymskiego o wydanie zwłok męczennika św. Polikarpa, czemu sprzeciwiają się żydzi a gdy namiestnik każe spalić ciało świętego, chrześcijanie zbierają szczątki, chowają je z oznakami czci i gromadzą się corocznie w miejscu ich pochowania, aby uczcić rocznicę męczeństwa jako „dzień urodzin do wiecznej chwały“. Dalszy dowód czci świętych w pierwszych wiekach chrześcijaństwa zawiera list św. Cyprjana (zm. w r. 258) do gminy chrześcijańskiej w Kartaginie, w którym nakłania ją do zapisywania dni śmierci męczenników, przyczem stwierdza ogólnie przyjętą
Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/394
Ta strona została przepisana.
ŚWIĘCENIAŚWIĘCI
389
