Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/259

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

, wcielanie się Buddhy oraz w trzy potęgi, utrzymujące świat: mądrość, miłość i siłę. Kanon lamaizmu stanowią traktaty buddystyczne, tłumaczone z sanskrytu na język tybetański: Kandżur, „tłumaczone słowa Buddhy“ (108 tomów) i Tandżur, „przetłumaczona nauka“ (225 tomów).
(Wadell: The Buddhisin of Tibet, London 1895; E. Schlagintweit: Budhismus in Tibet 1863; Grünwedel: Mythologie des Budhismus in Tibet und der Mongolie. 1900).

Lambeth-Conferences. Konferencje w Lambeth, londyńskiej rezydencji anglikańskiego arcybiskupa Canterbury, zwane także synodami pananglikańskiemi, odbywają się od r. 1867 co dziesięć lat, gromadząc z początku mniejszość a od r. 1908 większość biskupów anglikańskich. Celem tych konferencyj jest zjednoczenie różnorodnych sekt wyznania anglikańskiego w jeden „Kościół“, który ma się nazywać Anglican Communion. Chodzi tu nietylko o połączenie trzech głównych odłamów wyznania anglikańskiego: High Church, Low Church i Broad Church, ale także o unję t. zw. wolnych kościołów Anglji, zwanych Dissenters, z kościołem „macierzystym“ czyli oficjalnym High Church. W celu dokonania tej unji, zwanej Home Reunion, przedstawił komitet, wyłoniony przez trzecią konferencję w Lambeth w r. 1888, formułę, mającą być podstawą zjednoczenia. Formuła ta, zwana „Lambeth Quadrilateral“, składa się z czterech zasad: 1) Pismo św. jest regułą wiary, 2) Skład Apostolski i Credo soboru nicejskiego są wyznaniem wiary, 3) chrzest i komunja są przez Chrystusa ustanowionemi sakramentami i 4) historyczny urząd biskupa ma być co do wykonywania administracji przystosowany do potrzeb miejscowych. Formuła ta nie zdołała jednak dotychczas dokonać zjednoczenia a pomiędzy głównemi odłamami anglikanizmu toczą się w dalszym ciągu spory natury zasadniczej o naturalistyczny pogląd na świat, o rozbudzenie życia religijnego, o rytuał, o spowiedź douszną a w najnowszych czasach o modlitewnik (book of common prayer, ob. Anglikanizm).

La Mennais (de Lamennais) Hugo Félicité-Robert (1782 — 1854), filozof, teolog i polityk francuski. W dziele p. t. Essai sur l’Indifférence en matiére de religion walczył przeciwko indyferentyzmowi religijnemu i popadł przytem w tradycjonalizm i panteizm, twierdząc, że religja jest objawem rozumu powszechnego (sens commun) a chrześcijaństwo i Kościół katolicki jest tylko jedną z wyżej rozwiniętych form świadomości religijnej. Błędy te, które szerzył także w czasopiśmie Avenir (ob. Lacordaire), zostały potępione w encyklice papieskiej „Mirari vos“ w r. 1832. Lamennais podpisał wprawdzie akt poddania się temu wyrokowi ale nie wyrzekł się swych błędów i napadał na Kościół w głośnem wówczas dziele p. t. „Paroles d’un croyant“, potępionem encykliką „Singulari“ z r. 1874. W dziele p. t. Affaires de Romę (1836) starał się usprawiedliwić swoje odstępstwo, głosił deizm i demokrację, jako religję przyszłości. Pierwotnie zaciekły monarchista, przedzierzgnął się w krańcowego demagoga i uważał rewolucję za prawo i obowiązek ludzkości.

La Mennais (de Lamennais) Jean Marie (1780 — 1860), brat Hugona i współpracownik w jego pierwszych dziełach, założyciel kongregacji Braci chrześcijańskiego nauczania w Bretanji. Zakładał szkoły dla małych dzieci („Petits Freres et Filles de la Providence“), które rozpowszechniły się w Europie i w Ameryce Północnej. Proces jego beatyfikacji jest w toku.

Lamentacje, ob. Jeremjasz.

Lao-tse, filozof chiński z VII w. przed Chr., współczesny Konfucjusza, uchodzi za twórcę systemu religijnego, zwanego taoizmem. (Ob. Chiny).

Lapsi, upadli, w pierwszych wiekach chrześcijaństwa nazwa tych chrześcijan, którzy pod grozą prześladowań wyparli się wiary chrześcijańskiej. Od r. 250 dzielono ich na takich, którzy spełnili akt odstępstwa, składając ofiary bogom pogańskim (sacrificati), lub paląc im kadzidła (thurificati), oraz takich, którzy kupowali sobie świadectwo o złożeniu ofiary bogom (libellati) a wreszcie takich, którzy za czasów Dioklecjana wydawali władzom rzymskim święte księgi chrześcijańskie (traditores). Upa-