Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/260

dłych przyjmowano zpowrotem do społeczeństwa wiernych po odbyciu pokuty lub za wstawiennictwem męczenników, którzy dawali im t. zw. „listy pokoju“ (libelli pacis). Łatwość przyjmowania upadłych i nadużycia z „listami pokoju“ spowodowały reakcję, która znów była powodem schizmy nowacjanów (ob. Nowacjanizm).

 La Salette, miejsce odpustowe i cel pielgrzymek w południowej Francji, słynne od czasu ukazania się Matki Bożej dwom chłopcom, pasącym trzody w r. 1846. Istnieją kongregacje Misjonarzy i Sióstr Najśw. Panny Marji de la Salette. Kongregacja misjonarzy trudni się duszpasterstwem. Aprobowana przez Piusa X w r. 1909 posiada w Polsce dom zakonny w Puźnikach w diecezji lwowskiej, ekspozyturę parafjalną i zakład dla chłopców.

 Lateraneńskie sobory. W papieskim pałacu lateraneńskim w Rzymie odbyły się liczne sobory, z których pięć ma charakter soborów powszechnych czyli ekumenicznych:
 I sobór lateraneński, zwołany przez Kaliksta II w r. 1123 w celu uregulowania stosunków kościelnych po zakończeniu walki o inwestyturę, zatwierdził konkordat wormacki, potępił symonję, ustanowił kary na wykraczających przeciwko dyscyplinie kościelnej i na uzurpatorów dobra kościelnego, ogłosił odpusty dla uczestników wyprawy krzyżowej i unormował stosunek duchowieństwa świeckiego do zakonnego.
 II sobór later., zwołany przez Inocentego II w r. 1139, potępił błędy Piotra de Bruys i Arnolda z Brescji, wydał 30 kanonów przeciw symonji, lichwie, małżeństwom księży i małżeństwom między krewnymi.
 III sobór later., 1178 — 1179, zwołany dla usunięcia szkód długotrwałych sporów z cesarstwem rzymsko niemieckiem i 19-letniej schizmy papieskiej, wydał postanowienia co do wyboru papieża (większość dwóch trzecich głosów), unieważnił ewentualne święcenia antypapieży, potępił albigensów i inne sekty wywrotowe w północnych Włoszech, w południowej Francji i Niemczech.
 IV sobór later., zwołany przez Inocentego III w r. 1213, rozpoczął się w r. 1215 i załatwił różne sprawy dogmatyczne, rytualne i sprawy karności kościelnej.
 V sobór later., zwołany przez Juljusza II, obradował od r. 1512 do 1517, rozpoczął wielką reformę kościelną, której dokonał sobór trydencki (1545 — 1563).

 Lateraneński traktat, ob. Kościelne państwo.

 Latitudynaryzm (łać. latitudo — szerokość) liberalne stronnictwo teologów protestanckich, powstałe w Anglji w XVII w. pod wpływem arminjanizmu, jako stronnictwo umiarkowane, które wśród walk angielskiego „wysokiego kościoła“ z purytanami usiłowało zachować kierunek pośredni. W XIX w. zwolennicy tego kierunku przystąpili do partji „szerokiego kościoła“ (Broad Church), jednego z trzech głównych odłamów anglikanizmu (ob. Anglikanizm).

 Landa Sion, hymn kościelny, zaczynający się od tych słów (po polsku „Chwal Syonie Wodza Zbawcę...“) śpiewa Kościół w czasie uroczystości Bożego Ciała. Autorem hymnu jest św. Tomasz z Akwinu.

 Laudes, hymny pochwalne w brewjarzu.

 Laura (greck. ulica, zaułek, wąwóz) ławra, mieszkanie anachoretów, skupione wokoło jednego ośrodka, kaplicy lub kościoła, w Kościele grecko-wschodnim nazwa klasztoru np. w Poczajowie, Kijowie, Moskwie i t. p.

 Lavigerie Karol (1825 — 1892), kardynał, apostoł Afryki. Był profesorem historji kościelnej w Sorbonie, następnie audytorem Roty Rzymskiej. W r. 1863 został biskupem w Nancy, 1867 arcybiskupem w Algerze, 1882 kardynałem a w r. 1884 arcybiskupem Kartaginy i prymasem Afryki W roku 1868 założył kongregację białych ojców (ob.) i sióstr misjonarek Najśw. Panny z Afryki. W r. 1888 przedsięwziął energiczną krucjatę w celu wytępienia handlu niewolnikami w Afryce i usilna jego agitacja w tym kierunku spowodowała zwołanie międzynarodowego kongresu w r. 1890 w Paryżu. Przez swój słynny toast z 12 listopada 1890 r. zainicjował zwrot w stosunku katolików francuskich do