szy plan. Nietylko nie przywiązuje on znaczenia do tego, że to on właśnie dane zagadnienie, lub zjawisko spostrzega, lecz jak gdyby unika przypisywania samym zagadnieniom tym zbyt wielkiego znaczenia. Wybitna uczciwość umysłowa jest jego rysem charakterystycznym. O przenikliwości psychologicznej Prusa świadczy także stosunek pomiędzy Adą i Kazimierzem Norskim. Wogóle psychologia erotyzmu stanowi bardzo silną stronę talentu Prusa. Nie ma on żadnej fałszywej pruderyi, a posiada jak gdyby nieomylność instynktu. Powiedzieć by można, że patrzy on na tę stronę życia bezgrzesznymi oczyma profesora Dębickiego i z naiwnością uczonego formułuje swe spostrzeżenia. Jak np. zaobserwowana jest kokieterya Heleny Norskiej. Zwracam raz jeszcze uwagę na pomniejszanie, bagatelizowanie własnych swych zagadnień przez Prusa. Często nie klasyfikuje on dostatecznie swych obserwacyi, i spostrzeżenia wcale powierzchowne pomieszcza na jednym i tym samym planie z bardzo głębokiemi. Pisarze ostatniego pokolenia, dali się, jak się zdaje, uwieść tym pozo-
