Dobra w chomąto słoma, a w kaftan bawełna. Knap. 162; Żegl. I. 35. Dobra w chomąto słoma, w kaftan bawełna. Dąbr. 3. Dobra bawełna w kaftan, a słoma w chomąto. Gem. II. 69. § Nie strój to: w kaftan słoma. w chomąto bawełna. Jagod. W chomąt bawełna wchodzi, a słoma w kabaty, dlatego też przychodzi wiele do utraty. Bach.
Znaczenie tego przysłowia jest, że każda rzecz winna mieć swoje właściwe miejsce, przeznaczenie.
Bawić się.
1 Bawi się, jak kot z myszą.
2 Czym się kto bawi, to i przez sen prawi.
3 Kto się tylko bawi, niczym się nie wsławi.
Bazgrać.
Bazgrze jak kura.
Bazgrze, jak kura ogonem (patykiem).
Bazyliszek.
Bazyliszek.
Chroń się jej, jak bazyliszka jadowitego. Comp. Med.
Bazyliszek=pewien gatnnek jaszczurki; przenośnie oznacza człowieka złego, który samym spojrzeniem rad zabijać. Obszernie o bazyliszkach ob. u Wójcickiego (Przysł. I. 109).
Bażant.
1 Bażantami kogo karmić.
Przysmaczkami, specjałami.
2 Nad bażanta gęś wolę, kiedy on w lesie, a ta na stole. — Sylw. XIV. 527.
Bażyć się.
Baży się jak wół, ale tępe ma rogi. — Petr. 174.
Bażyć się=puszyć, nadymać się, hardzie się stawiać.
Bąk.
1 Bąki strzelać. — Rej. Zw; Ryś. cnt. 1; Knap. 8; Ern. 1229; Trotz, p. w. Strzelać; Dykc. I. 152 i II. 72.
Bąki zbijać. Kolb. VIII. 247. Bąka puścić (wystrzelić). — Wòn lé chòdzi, bąki zbijając z jednèho kąta w drégi. Cen. Kasz. 17. § Nie strzelaj bąków po ulicy. Damb. Kaz. Czy tylko bąki strzelać myślisz? Opal. Sat.
2 Bąk się przebije, mucha uwięźnie. — Gem. I. 7; Trotz, p. w. Przebić.
Bąk się przebije, a mucha uwięźnie. Żegl. II. 10; Trotz, p. w. Bąk. Bąk się przebije, mucha uwięzgnie. Dykc. I. 200. Bąk się przewinie, a mucha uwięźnie. Przyb. rkp. Gdzie się bąk przebije, mucha uwięźnie. Now. 23. Bąk pajęczynę przebije, a na muchę wina. Trotz, p. w. Bąk. Bąk się przebije, a na muchę wina. Dykc. II. 184. Bąk się przebije, a na muszkę wina. Mas. 54. Mucha uwięźnie, a bąk się przebije. Gem. I. 80; Żegl. II. 147. § Bąk przebije pajęczynę, mucha uwięźnie. Opal. Sat. Bąk się przerwie, a mucha uwięźnie. Gaw. rkp. Bąk się przebił, a na muchę padła wina. Gam. Bak się przebił, mucha uwięźnie. Jakub. Ez.
3 Dziewięć bąków konia udusi.
Bąk konia udusił. Schn. II. 329. § Nazbyt przesadza przysłowie: dziewięć bąków konia udusi. Kluk. Zw.
4 Gdy bąk bączy, będzie deszcz.
5 Już go bący poszczypali.
Mówią o człowieku, który z lenistwa wcześniej od innych robotę porzuca. Cinć. 18.
6 Nigdo robi z bąka konia. — Cinć. 28.
7 Za bąkami chodzić. — Glicz. Wych.
Bruk szlifować, wałęsać się, próżnować.
Bąknąć.
Ani bąknął, ani jąknął. — Ryś. cnt. 1.
Ani słówka nie pisnął.
Be.
Ani be, ani me. — Ryś. cnt. 1; Knap. 5; Ern. 513; Mon. Ench. 177; Gr. Lat. 408; Trotz, p. w. Be; Dykc. I. 2; Mon. Gr. 367.
Ani ty be, ani me. Gem. I. 6. Ni be, ni me. — Ni be, ni ce.
Beczeć.
Beczy jak baran (cielę, kozieł).
Beczy, jak nieoblizane cielę. Cinć. W. 306. Beka jako owca. Mącz.
Beczka.
1 Beczkę, która dna nie ma, trudno napełnić.
„Przysłowie to na tych uczyniono, co choć się im daje, lada jako szafując, nie ratują się datkiem.” Petr. Pol.
2 Lać w beczkę bez dna.
Lać wodę do beczki niezbitej. Młodź. Kaz. I.
3 Lepsze z pełnej beczki. — Trotz, p. w. Pełna.
4 Próżna beczka dzwoni. — Pot. Arg; Now. 81.
Grzmi próżna beczka, gdy ją kto obali. Jabł. Buk. Próżna beczka szumi, pełna milczy.
5 Próżną beczkę obracać.
Czas marnować.
6 Z inszej beczki pocznimy. — Knap. 1331; Now. 108; Czel. 600.
Z inszej beczki zacznijmy. Trotz, p. w. Beczka. Coraz to z inszej beczki, i z każdej po troszeczki.
Bejna.
Kręci się, jak Bejna z cienkuszem.
Bejsce.
1 Dobre miejsce
Dało Bejsce.
„Marcin Badeni (ob. o nim p. wyr. Badeni), kupiwszy wieś Bejsce w pow. Wiślickim, pałac tamże wybudował, na którym ktoś owe dwa wiersze napisał, czyli też ironicznie tylko wyrzekł, dosyć że powtarzane są dotąd sposobem przysłowiowym.” Lip. M. 244; Dar. 119.
2 Kto ma Bejsce, Podolany, może siadać między pany. — Lip. M. 253; Dar. 119.
Bogate bardzo, blisko siebie leżące, włości w Wtwie Krakowskim.
