Przejdź do zawartości

Strona:Salomon Majmon i jego filozofja.pdf/27

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

filozoficzne oceniać można z różnych stanowisk. Każdy taki systemat jest przecież konstrukcją myślową, która ma na celu rozwiązanie pewnych zagadnień, i rozważając jego wartość, można mieć na względzie cel zasadniczy, albo tylko środki. W pierwszym wypadku idzie o to, czy dany systemat faktycznie uważać należy za zupełnie zadawalniające rozwiązanie poruszonych w nim zagadnień lub w jakim stopniu on zbliża się do tego ideału; w drugim wypadku idzie o samą konstrukcję jako taką czyli o to, jaka jest wysokość kultury umysłowej, która się w systemacie takim objawia. Rozgraniczenie tych dwóch stanowisk jest niezmiernie ważne dla bezstronnej oceny różnych systematów filozoficznych. Można wypowiadać same prawdy i być płytkim i banalnym, a można wypowiadać poglądy błędne i być jednak głębokim i genjalnym. O tej prawdzie powinien pamiętać każdy historyk filozofji, jeżeli nie chce być ciasnym i jednostronnym. Wracając do tematu, rozpatrzymy przedewszystkiem wartość filozofji Majmona ze względu na jej cel zasadniczy, t. j. zastanowimy się nad pytaniem, czy jest ona tem, czem była dla samego Majmona, a więc czy należy ją uważać za ostateczne rozwiązanie podstawowych zagadnień filozoficznych. Sceptycyzm Majmona wyprowadza się ztąd, że według