Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/93

sposobem została zwichnięta „logika finansowa“ w Spółach, wymagająca, aby nie zastawiać celu spółkowego, jakim jest fundusz żelazny ze środkiem spółkowym, także nieodzownie potrzebny do żywotności spółkowej, a na który składa się nietylko personał administracyjny, ale lokal z całym zewnętrznym ustrojem szaf żelaznych, biur, krzeseł, stołów, pieczątek, książek kasowych itd. Odróżniając ściśle cel, w którym leży „absolutyzm nietknięty“, od środka, tak dowodzi: „Przy dzisiejszych urządzeniach naszych Spółek bywa, że celem gonimy za środkami — i z celów wydobywamy środki na opędzenie administracji. Cóż dziwnego, że cel identyfikowany z środkiem w niejednych Spółkach znikł. Udział i fundusz żelazny poszły w części albo zupełnie na środki administracyjne Spółek“. „Gdzie przekręcono stosunek środka do celu — cel obok środka znowu jako cel postawiono, tam w fatalnych skutkach mściła się logika finansowa, tam zużył się cel, Spółka w celu zwichnięta przynosiła straty, gdzie nigdy strat być nie powinno.
 Rozciągając tym sposobem zasadę solidarności na wszystkich bez wyjątku członków w nowej formie składek administracyjnych z jednej strony, starał się Szamarzewski z drugiej strony o większe, aniżeli zwykłe zabezpieczenie członków przed jej skutkami.
 Najpewniejszem zabezpieczeniem przed skutkami nieograniczonej odpowiedzialności jest Zarząd, złożony w ręce pewne i uczciwe. Zwalczając wytwarzającą się w Spółkach autokrację, dążył Szamarzewski do oparcia ciał zawiadowczych na podkładzie jak najszerszym, w szczególności zaś do usunięcia nierówności, jaka się wyrodziła w Zarządzie. Chodziło mu więc przedewszystkiem o to, aby do odpowiedzialności w równej mierze powołać wszystkich członków Zarządu. Zamysły swe reformacyjne, które przedstawiają się nam w oświetleniu należytem, jeżeli uwzględnimy wytworzone w rzeczy samej,