czynności spółkowej. Spostrzegłszy, że ze stosunku tego wyłania się dla Patrona nowa sposobność działalności współdzielczej, nie omieszkał sprawy tej wziąć pod głębszą rozwagę. Zaraz z początku swego urzędowania, gdy sprawa centrali spółkowej była jeszcze w zarodku, Patron Szamarzewski, w poszukiwaniu za dogodnem oparciem Spółek o bank jakikolwiek, czynił w tym względzie pierwsze kroki. Z pisma z d. 18-go listopada 1872-go roku widoczna, że pośrednictwo swe między Spółkami a Bankiem Włościjańskim uważał za drogę „krótszą i mniejszą“, aby przekonać się o dobrym lub złym stanie Spółek. Mianowicie był zdania, że Bank winien chociażby z tego powodu oddać prowadzenie akt Spółki „z urzędu i stanowiska powołanemu do tego Patronowi“ i kredytu udzielać „tylko za zdaniem Patrona“, który będzie miał zawsze „jasny i dokładny obraz interesów Spółek“. A czynność taka, zwłaszcza ze względu na reorganizację Spółek, wydawała się nader dla nich zbawienną. Dlatego, łącząc udzielanie lub odmowę kredytu z akcją reorganizacji, podkreślał w szczególe znaczenie Patrona jako pośrednika między Spółkami a centralą spółkową. „Nadmieniam“, pisał w swem piśmie, „że druga droga, t. j. droga pośrednictwa zniewoliłaby nasze Spółki do zreorganizowania się na lepsze przez zaprowadzenie jednych i tych samych formularzy, ksiąg kasowych, wprowadzenie weksli do inkasowania pomiędzy Spółkami, do jednolitego prowadzenia ksiąg kasowych i kontroli, do zamykania kasy z rokiem kalendarzowym“… itd. Szamarzewski zamierzał przeto zaraz z początku swej działalności wykorzystać moment materjalny dla sprawy reformy i centralę spółkową wciągnąć w służby reorganizacji. Kredyt, Spółkom z centrali udzielany, miał iść ręka w rękę z wielką akcją reformy i reorganizacji, której był się podjął. Jeżeli więc w dwa lata później po słowach powyższych prezes Komitetu przypisuje Patro-
