Przejdź do zawartości

Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/72

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

w swych broszurach, czy też na rozprawach sejmikowych, zaczepiał jego działalność i dowcipkował na rzecz jego osoby i Spółek. Tak więc i plan centrali spółkowej — jaką sobie Łyskowski wyobrażał, łączył się z jego ogólnemi pojęciami, które w zastosowaniu praktycznem miały na oku więcej interes banku, aniżeli Spółek.
Przeciwko takim zamysłom wystąpić oczywiście Szamarzewski, jako Patron i opiekun Spółek. Całem sercem oddany idei współdzielczej, po której spodziewał się odrodzenia materjalnego i moralnego narodu, stanął od razu naprzeciw planom Łyskowskiego, choć dążności jego ine przedstawiały się jeszcze w całej swej nagości. Gdy więc niebawem po wstąpieniu na urząd patronacki w sprawie Banku Włościjańskiego miała nastąpić w Komitecie chwila decydująca i uchwała ostateczna zapaść miała na posiedzeniu dnia 4-go i 5-go listopada, Szamarzewski, wiedziony zdrowym instynktem, popierał raczej decentralizację, jaka była dotąd, aniżeli decentralizację, jaką planował prezes w Komitecie, a dyrektor domniemanej centrali. Przeto dowodzi z opozycją, która była słaba i nieznaczna, że centralna odrębna nie jest potrzebna ze względu na to, że dwa banki poznańskie, mianowicie „Bank Kwilecki, Potocki i Spółka“ i „Bank Potworowski, Małecki i Plewkiewicz“ są gotowe dawać kredyt Spółkom zapisanym pod warunkami bliżej już określonymi i że trzeci bank, tj. „Bank Bniński, Chłapowski i Spółka“ zapewnie nie odmówi kredytu. Nie trzeba więc spuszczać się na niepewne losy Banku Włościjańskiego, ale zostać przy praktyce dotychczasowej, zwłaszcza, „że konkurencja dopełni reszty“. W razie przeprowadzenia pomimo to zamierzonej centralizacji, przedstawia Szamarzewski swój odmienny plan, który, zwłaszcza poza Komitetem u oponentów wśród szerszych kół społecznych, cieszył się wielką sympatją i popularnością. Mianowicie zwraca uwagę na Spółkę Poznańską, która zdobyła już sobie po-