Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/63

telnie, szerzą i sami zapisują pisma, sprowadzają książki ludowe, a o wiece oni przedewszystkiem dbają…“
 Pozyskanie duchowieństwa dla idei i pracy spółkowej w chwilach tak krytycznych, gdy niedostatek ludzi był tak wielki i wszelkie próby usunięcia go spełzły na niczem, stanowi w życiu Spółek wydarzenie zasadnicze, a w skutkach swych doniosłe. Bez udziału księży zwiększyłby się niepomiernie trud z utrzymaniem Spółek, z ich zreorganizowaniem i krzewieniem. Gdy pierwsze lody złamano, duchowieństwo, zbliżone zawodem i stanem do Patrona, coraz chętniej szeregowało się około niego, słuchając rad jego i wskazówek, znajdując przedewszystkiem w Spółce Średzkiej znakomity wzór dla swej pracy i działalności spółkowej.
 W tym względzie przedstawia się Spółka Średzka jako praktyczna szkoła współdzielczości, której znakomity porządek i ustrój tak zewnętrzny jak wewnętrzny służył za najlepszą naukę praktyczną. Tu, w Środzie urzeczywistniał Patron po raz pierwszy swe idee i nowe pojęcia spółkowe, tu badały osobne komisje, złożone ze wszystkich organów spółkowych, nie wyłączając Walnego Zebrania, niejedną nowość, zanim ją przedstawiono Sejmikowi do uchwały, tu otrzymał Patron pierwszą swą pomoc materjalną, aby mógł się zabrać do wielkiej akcji reformy i reorganizacji. Tu, do Środy przyjeżdżali spółkowcy, dziennikarze, korespondencji, — kto tylko gorętsze żywił uczucie dla sprawy spółkowej i bliżej się zapoznać z nią pragnął, jechał do Patrona, i w Środzie zwiedzał urządzenia spółkowe, ucząc się na nich pracować i działać w Spółkach. Z korespondencji i opisów licznych, po pismach rozrzuconych, dowiadujemy się też o wszelkich drobiazgach jej wewnętrznego i zewnętrznego ustroju. A więc wiemy, że szczupły lokal biura z rozwojem interesów spółkowych zwiększał się przez dobieranie pokojów przyległych i wyjmowanie ścian i że