Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/200

Zwiedziwszy najpierw Spółki galicyjskie i zadokumentowawszy pobyt swój tamże założeniem Spółki we Lwowie, udał się na Górny Ślązk. Swym zwyczajem zabrał się nader zgrabnie do roboty. Nieznany, obcy w tych stronach, nie posiadając dostatecznych wiadomości o Spółkach i ich kierownikach, zaczął wyprawę swą tem, że wypisał sobie z rejestru spółkowego na sądzie firmy i miejsce siedziby Spółek, a potem nająwszy sobie furmana, dobrze obeznanego ze stosunkami miejscowymi, kazał się obwozić od wsi do wsi, od Spółki do Spółki. Przedstawiając się kim jest, skąd pochodzi, poco przychodzi, tłumaczył, dlaczego on właśnie, jako kapłan, Spółkami się zajmuje i w sprawie ich działa. „Nazywam się ksiądz Augustyn Szamarzewski, mieszkam w Środzie“… Tak wprowadzał się do Spółek i rozpoczynał swe wizytacje. W ten sposób zwiedził ks. Szamarzewski mniejwięcej 20 konsumów w powiecie pszczyńskim, o a 27 powziął dokładne wiadomości. Pozatem napotkał w powiecie opolskim na Spółki systemu Raiffeisena, założone staraniem Reimanna.
 Rezultat badań ks. Szamarzewskiego, o czem obszernie rozpisuje się w swej broszurze pod tytułem „Słowo do konsumów górnoślązkich“, wypadł nader niekorzystnie dla wszystkich tych Spółek. Z pisma tego dowiadujemy się, że ks. Szamarzewski z 19 powiatów Górnego Ślązka zwiedził 10, mianowicie bytomski, katowicki, tarnowicki, zabrzeski, głupczycki, opolski, pszczyński, raciborski, rybnicki i gliwicki. Ogólna liczba Spółek, jakie tu znalazł, była nader szczupła. W sprawozdaniu swem wylicza je wszystkie „dlatego tylko“, jak pisze, „aby wykazać, jak mało Górny Ślązk dba o stały, prawem unormowany kredyt, a tym sposobem przyczynia się do zubożenia się Górnego Ślązka, mimo bajecznych bogactw, które posiada“. Kierownictwo 5 spółek raiffei-