Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/133

 Powodem upadku pierwszej centrali spółkowej była zmiana jej polityki handlowej względem Spółek.
 W pierwszym okresie Bank Włościjański, jakeśmy widzieli, zrezygnowawszy z planów Łyskowskiego, dążących ostatecznie do wyzbycia Spółek z własnego celu spółkowego, zasadzał się nie bez przyczynienia się Patrona Szamarzewskiego na polityce wolnej ręki. Polityka ta, dzięki harmonji między Patronem a Zarządem banku, wychodziła na niemałą korzyść Spółek, chociaż stosunek ich do Banku Włościjańskiego polegał wyłącznie na unji personalnej. Nie opierając się przeto na wspólnych podstawach materjalnych, nie był wyrażony w organizacji, której nie było, ale w osobach, w dobrych chęciach i zamysłach ciał zawiadowczych, zwłaszcza dyrektora Rakowicza. To też w takich warunkach każda zmiana w Zarządzie mogła była wywołać zmianę w polityce bankowej. Nastąpiło to rzeczywiście, gdy po śmierci przedwczesnej Rakowicza powołany został na urząd dyrektora Banku Włościjańskiego dr. Buski.
 Dr. Buski, nie kierując się tyle co poprzednik jego względami spółkowymi, skłaniał się tem więcej do pierwotnych poglądów i dążności pierwszego dyrektora banku, Łyskowskiego. Wprawdzie dążności swych nie rozwijał w szeroko założonych planach — ale wyjawiał je bez ogródki przy każdej sposobności. Był zdania, że Spółki nie powinny dawać kredytu na hipoteki, a przynajmniej ograniczyć go winny do wysokości sumy udziałów. Innemi słowy, mając przedewszystkiem Bank Włościjański na względzie, chciał interes Spółki okroić, przyczem idąc śladem Łyskowskiego, nie okazywał bynajmniej jego do kompromisu gotowości. Wobec takiego pojmowania sprawy spółkowej, polityka bankowa musiała wziąć inny kierunek. Podwyższony stopę dyskontową z 1½ proc. na 2 proc., utrudniano prolongowanie weksli i nie przyjmowano akceptów spółkowych. Zwrot