Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/131

znaczniejsza, natomiast zmniejszyła się liczba rewizorów. W sprawozdaniu na rok 1886-ty zaznacza Patron, że jeszcze tylko 3 rewizorów pełniło swe funkcje…
 Mimo to zmiana Ustaw związkowych łącznie z instytucją rewizorów, jako faza rozwoju w dążnościach reformacyjnych, przedstawia w dziejach spółkowych jedno z wydarzeń o wybitnych skutkach. Najpierw dlatego, że w zmianie Ustaw uznany został faktyczny stan rzeczy, jaki był się wbrew przepisom formalnym wytworzył, potem dlatego, że w zmianie Ustaw uwydatnił się poraz pierwszy kierunek, który w przyszłym swym rozwoju zwyciężył ostatecznie i po dziś dzień stoi na czele organizacji związkowej, wreszcie dlatego, że poraz pierwszy przy zmianie Ustaw zaakcentował siłę swą świadomie i celowo prąd z dołu idący, który, obalając wszelkie zapory, potrafił ostatecznie zadecydować we wewnętrznym ustroju związkowym.
 Jako objaw zewnętrzny tej Patrona ze Spółkami łączności i wspólnych dążeń przedstawia się ofiarowany w r. 1884-ym ks. Szamarzewskiemu z okazji jego 25-letniego jubileuszu kapłańskiego, fundusz, wynoszący około 1 800 mk., a zebrany skromnemi datkami przez Spółki. Fundusz ten, zebrany z inicjatywy Spółki Poznańskiej, wraz z dołączonymi adresami, jest poniekąd symbolem nowo poczynającego się ruchu spółkowego, który w latach następnych dopiero odegrać miał wielką rolę.
 Znaczenie Szamarzewskiego w tej fazie rozwoju polega zaś na tem, że z ludzi na szczycie komitetowym on właśnie był pierwszym, który ten ruch u dołu spostrzegł zawczasu, dążności jergo dobrze podpatrzył i poparcia swego nie odmówił, choć sam co do skuteczności reformy pod względem moralnym okazywał pewne wątpliwości. Szczery demokrata z pochodzenia, życia i zasad, łączył się zawsze w ciągu wszystkich lat działalności swej ze Spółkami. Teraz, gdy ruch Spółek kierowany