Strona:Rabindranath Tagore-Sadhana.djvu/113

115

ZAGADNIENIE JAŹNI

wypełnienia się. Musi nam być daną możność ujemnej postaci wolności: swawoli. zanim zdołamy posiąść wolność dodatnią: miłość.
 Ta wolność ujemna, swawola, może odwrócić się tyłem do najwyższego urzeczywistnienia swego, ale nie może zerwać z niem zupełnie, wówczas bowiem straciłaby swe własne znaczenie. Swawola nasza posiada wolność aż do pewnego stopnia; wolno jej zaznać zboczeń z drogi, ale nie wolno dążyć wbok nieograniczenie. Bo od strony ujemnej jesteśmy skończeni. Czyniąc źle, siejąc niezgodę, musimy dojść do końca. Zło bowiem nie jest nieskończone, niezgoda zaś nie może być celem sama w sobie. Woli naszej dana jest wolność, aby mogła wybrać prawdziwy i właściwy sobie kierunek: ku dobroci i miłości. Dobroć bowiem i miłość są nieskończone, a tylko w nieskończoności możliwe jest doskonałe urzeczywistnienie wolności. Tedy wola nasza wolną jest nie nato, aby zmierzać ku ograniczeniu jaźni naszej, gdzie leżą māyā i przeczenie, lecz by zmierzać ku nieograniczoności, gdzie jest prawda i miłość. Wolność nasza nie może sprzeciwić się własnej zasadzie wolności i mimo to być wolną; nie może